ហូឡង់៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រី រំលាយរដ្ឋាភិបាល និងថ្វាយញត្តិលាលែងពីដំណែងជូនព្រះរាជា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៣៩
នៅប្រទេសហូឡង់ ក្រោយពីរំលាយរដ្ឋាភិបាលនៅថ្ងៃសុក្រ នាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ម៉ាក រូតត៍ បានចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រ និងថ្វាយញត្តិសុំលាលែងចុះពីដំណែង នាល្ងាចថ្ងៃសៅរ៍ ទី៨ កក្កដា ។ រដ្ឋាភិបាលចម្រុះរបស់លោក ម៉ាក រូត គឺទើបតែដឹកនាំប្រទេស បាន ១ឆ្នាំកន្លះប៉ុណ្ណោះ។ តើមានហេតុផលអ្វីខ្លះ ដែលបានទាញទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលចម្រុះហូឡង់ ?
ដើមហេតុនៃការដួលរលំរដ្ឋាភិបាល
ដើមចមពីដំបូងឡើយ គឺ កាលសប្តាហ៍មុន រដ្ឋាភិបាលរបស់ នាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ម៉ាក រូតត៍ បានចេញចំណាត់ការច្បាប់ថ្មី ជុំវិញការគ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍។ នៅហូឡង់ បញ្ហាជនភៀសខ្លួន ជារឿងរស៊ើបខ្លាំង។ កាលពីឆ្នាំមុន មណ្ឌលទទួលជនភៀសខ្លួន ផ្ទុកមនុស្សច្រើនលើកចំណុះ។ ជនភៀសខ្លួន មួយចំនួន ក៏ត្រូវបង្ខំចិត្ត ដេកនៅខាងក្រៅ រស់នៅលំបាកលំបិន ត្រូវខ្យល់ ត្រូវភ្លៀង និងកំដៅថ្ងៃ ដែលត្រូវគេរិះគន់និងទម្លាក់កំហុសលើរដ្ឋអំណាច។ រឿងអាស្រូវកាន់តែផ្ទុះខ្លាំង នៅពេលកូនក្មេងម្នាក់ស្លាប់។ តាំងពីនោះមក រដ្ឋាភិបាល សន្យារៀបចំឲ្យបានស្រួល។
ផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋអំណាច ហាក់ចេញវិធានការណ៍ ខុសពីការសន្យា។ នៅម្ខាង សន្យាថា ជួយទទួលជនភៀសខ្លួន ពិសេសសន្យាជាមួយ អ៊ុយក្រែន ថានឹងគាំទ្រអ៊ុយក្រែនជានិច្ច ខាងផ្លូវស្មារតីសឹកចម្បាំង និងជួយជនជនស៊ីវិលភៀសខ្លួន។ ក៏ប៉ុន្តែ ជនភៀសខ្លួន នៅហូឡង់ បានកើនឡើងលើសចំណុះ ពោលគឺ ឆ្នាំទៅមិញ មានជាង ៤ ម៉ឺន ៦ ពាន់នាក់។ ឆ្នាំ២០២៣នេះ គ្រាន់តែត្រឹម ខែកក្កដា អត្រាជនភៀសខ្លួន ហក់កើនឡើងរហូតដល់ជាង ៧ ម៉ឺននាក់ឯណោះ។ ហេតុនេះ ទើបរដ្ឋាភិបាលសម្រេចចេញវិធានការណ៍ថ្មី ដើម្បីគ្រប់គ្រងចំនួនជនភៀសខ្លួន។ នៅក្នុងចំណាត់ការនោះ គឺមានចែងពីការចង់កំណត់ការទទួលកូនៗរបស់ជនភៀសខ្លួន ឲ្យត្រឹមតែ ២០០ នាក់តែប៉ុណ្ណោះ ក្នុងមួយខែៗ និងបានកំហិតឲ្យជនសុំសិទ្ធិជ្រកកោណ ស្នាក់នៅហូឡង់ឲ្យបានយ៉ាងហោច ២ឆ្នាំសិន ទើបមានសិទ្ធិដាក់ពាក្យសុំយកកូនៗ មកជួបជុំគ្រួសារ។
វិធានការបែបនេះ ត្រូវរងការរិះគន់ខ្លាំងពីសំណាក់សមាជិករដ្ឋាភិបាលចម្រុះ និង ពីអ្នកនយោបាយបក្សផ្សេងទៀត។ ជាក់ស្តែង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងប្រឆាំងនឹងភាពក្រីក្រ អ្នកស្រី Caroline Schouten មកពីបក្ស ChristenUnie បានប្រកាសថា «និយមន័យគ្រួសារ គឺ កូនចៅត្រូវរស់នៅធំធាត់ជាមួយឪពុកម្តាយ ហើយនេះជាតម្លៃជាមូលដ្ឋានរបស់ជាតិហូឡង់យើង។»។
រីឯ រដ្ឋមន្ត្រីផ្សេងៗទៀត មកពីបក្សផ្សេងៗគ្នា បានលើកឡើងសារចម្រុះសម្រួលដែរ ប៉ុន្តែ ស្ថានការណ៍លំបាក ទុំជោរខ្លាំងណាស់ទៅហើយ ទើបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ម៉ាក រូតត៍ សម្រេចរំលាយរដ្ឋាភិបាល នៅថ្ងៃសុក្រ ហើយនិងថ្វាយញត្តិលាលែងពីដំណែង បង្គំគាល់ថ្វាយទៅព្រះមហាក្សត្រ នៅថ្ងៃសៅរ៍។ ព្រះរាជា Willem-Alexander ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋ មានរាជបន្ទូលព្រះរាជានុញ្ញាតឲ្យ រូបលោក ម៉ាក រូតត៍ នៅបន្តកាន់រដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្នសិន ទម្រាំរៀបចំការបោះឆ្នោតជាថ្មី។
ជនភៀសខ្លួន កសិកម្ម និងកម្រិតជីវភាពពលរដ្ឋ ជាប្រធានបទសំខាន់ សម្រាប់ការបោះឆ្នោត។
គោលនយោបាយ គ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍ គឺនឹងនៅតែជាសំណុំរឿងរស៊ើប និងជាប្រធានបទក្តៅសម្រាប់ការឃោសនានយោបាយ នាពេលខាងមុខជាក់ជាពុំខាន។ បណ្តាកាសែតហូឡង់ បានមើលឃើញសំណុំរឿងពីរទៀត ដែលក្តៅខ្លាំងដែរ គឺនយោបាយកសិកម្ម ហើយនិងការលើកស្ទួយកម្រិតជីវិភាពពលរដ្ឋ ឲ្យរស់នៅស្រណុកសុខស្រួល។
ចំពោះនយោបាយកសិកម្ម និងការនេសាទ គឺ បញ្ហាថ្មីមួយដែលគេសម្គាល់ឃើញ ហូឡង់ ផ្តើមប្រឆាំងនឹងច្បាប់សហភាពអឺរ៉ុប កាន់តែខ្លាំង។ ពោលគឺប្រឆាំងជុំវិញបញ្ហាប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមី និង បញ្ហាបញ្ចេញផ្សែងពុលក្នុងវិស័យកសិកម្ម។ មានបក្សថ្មីថ្មោងម៉ោង ឈ្មោះថា BBB គឺជាបក្សចលនា គាំទ្រប្រជាកសិករ ដែលមាននិន្នាការមិនគោរពតាមបទបញ្ញត្តិច្បាប់សហភាពអឺរ៉ុប ក៏ប៉ុន្តែ បក្សនេះបានទទួលការគាំទ្រច្រើនពីប្រជាកសិករហូឡង់ រហូតដល់ មានសំឡេងលេចធ្លោខ្លាំងផង នៅព្រឹទ្ធសភា។ កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលខំដាក់កំហិតឲ្យបន្ថយការបញ្ចេញផ្សែងពុលឲ្យបាន៥០% ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋកសិករ បែរជាធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំង និងបែរងាកទៅគាំទ្របក្ស BBB នោះទៅវិញ។
ចំណែកអ្នកនយោបាយជាតិនិយម និងប្រជាភិថុត លោក Geert Wilders ប្រធានបក្សស្តាំនិយមជ្រុល PVV បានឃោសនាសន្យាស្រេចទៅហើយ តាំងពីពេលនេះ ថាសន្យានឹងធ្វើឲ្យហូឡង់ល្អប្រសើរឡើង។ ល្អប្រសើរក្នុងន័យរបស់គាត់ គឺក៏ចង់សង្កត់ធ្ងន់លើកការកាត់បន្ថយចំនួនជនអន្តោប្រវេសន៍ ហើយនិង បង្កើនដីកសិកម្ម ។
«រដ្ឋាភិបាលចម្រុះអស្ថិរភាព»
ក្នុងអាណត្តិនេះ រដ្ឋាភិបាលចម្រុះហូឡង់ មានគណបក្សចំនួន ៤ ឯណោះ។ អ្នកជំនាញការ និងបណ្តាញព័ត៌មានកាសែតនយោបាយក្នុងស្រុក បានព្យាករស្រេចទៅហើយ ថា ទោះបីជាបោះឆ្នោតនៅខែវិច្ឆិកាខាងមុខក្តី ក៏ ហូឡង់ ច្បាស់ជាចៀសមិនផុតពី រដ្ឋាភិបាលចម្រុះទេ។ អ្នកនយោបាយមកពីបក្សផ្សេងៗ យល់ឃើញដែរថា មិនគួរនឹងរំលាយរដ្ឋាភិបាលនៅពេលនេះចោលសោះ ដ្បិតថា បើគង់តែនឹងបោះឆ្នោតថ្មីទៅ នឹងមានរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ដដែលជាដដែល។ រដ្ឋាភិបាលចម្រុះនៅហូឡង់ ក៏ត្រូវអ្នកជំនាញការមើលឃើញថា ជារដ្ឋាភិបាលអស្ថិរភាព។ អស្ថិរភាព បើពិនិត្យតាមបទពិសោធចុងក្រោយ កាលពីការបោះឆ្នោត អាណត្តិមុន ពួកអ្នកនយោបាយហូឡង់ ត្រូវជជែកគ្នា អូសបន្លាយពេលវេលា ដល់ទៅ ជាង ២៧០ ថ្ងៃឯណោះ ទើបរកច្រកផ្លូវរៀបចំរដ្ឋាភិបាលចម្រុះបាន។
គួរឲ្យកត់សម្គាល់ដែរថា នាយករដ្ឋមន្រ្តីហូឡង់ លោក ម៉ាក រូតត៍ ចូលកាន់អំណាច នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០១០ និង បើសរុបជាក្បាលអាណត្តិ គឺ ៤ អាណត្តិជាប់ៗគ្នា ហើយដែលគេអាចចាត់ទុកថា លោកជារដ្ឋនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាន់អំណាចបានច្រើនឆ្នាំជាងគេ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសហូឡង់។ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ពេលប្រកាសរំលាយរដ្ឋាភិបាល លោក ម៉ាក រូតត៍ វ័យ៥៦ឆ្នាំ មានប្រសាសន៍ថា លោកនៅមាន«ថាមពលមាំទាំ» និងបានបង្ហាញចេតនាចង់ចូលរួមការបោះឆ្នោតជាថ្មីទៀត ដើម្បីបន្តបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជាគម្រប់អាណត្តិ ទី៥៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ