ប៊ូតឆា ៖ អ៊ុយក្រែន ចោទរុស្ស៊ីថាបានធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៣៦
ល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យទី៣មេសា អ៊ុយក្រែនបានផ្សព្វផ្សាយរូបថត និងវីដេអូជាច្រើន ដែលបង្ហាញពីការសម្លាប់រង្គ្រាល លើប្រជាជនស៊ីវីលអ៊ុយក្រែន នៅក្រុងប៊ូតឆា (Boutcha) ដែលស្ថិតនៅជាយភាគពាយ៍ព្យ រដ្ឋធានីកៀវ។ មានសាកសពមនុស្ស ប្រមាណ៤១០នាក់ ដែលគេបានរកឃើញ ខ្លះនៅស្លាប់រប៉ាត់របាយនៅតាមផ្លូវ ក្នុងនោះមានខ្លះមានដៃជាប់ចំណង ព្រមទាំងសាកសពនៅក្នុងរណ្តៅរួម ជាច្រើនទៀត។ ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសខ្លះ បានប្រកាសថ្កោលទោសកងទ័ពរុស្ស៊ី ថាបានធ្វើ “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម” ហើយខ្លះទៀត ហ៊ានដល់ទៅសង្ស័យថា វាជា “អំពើប្រល័យពូជសាសន៍” ថែមទៀតផង។ យ៉ាងណាមិញ លោកប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន បានចាត់ទុកអំពើកាប់សម្លាប់នៅប៊ូដឆា ថាជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ដែលកងទ័ពរុស្ស៊ីបានធ្វើ។
លក្ខណៈខុសគ្នា នៃ “ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍” និង “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម”
មាត្រា II នៃសន្ធិសញ្ញាស្តីពីឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ ចុះនៅឆ្នាំ១៩៤៨ បានឲ្យនិយមន័យថា “ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍” គឺជាអំពើទាំងឡាយណា ដែលធ្វើឡើងដោយចេតនាជាក់ច្បាស់ ក្នុងបំណងកំទេច សម្លាប់ផ្តាច់ពូជ មួយផ្នែក ឬទាំងស្រុង លើក្រុមជនជាតិ ពូជអំបូរ ជាតិសាសន៍ណាមួយ ឬក្រុមអ្នកកាន់សាសនាណាមួយ។ ដូច្នេះ ធាតុផ្សំនៃ “ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍” នេះ គឺមាន២ជាចំបង ៖ ទី១ គឺធាតុផ្សំចិត្តសាស្ត្រ ទី២ធាតុផ្សំសម្ភារៈ។
ធាតុផ្សំចិត្តសាស្ត្រ គឺសំដៅលើ “ចេតនាពិតប្រាកដ” របស់អ្នកបង្កហេតុ ពោលគឺចេតនាកំទេច និងសម្លាប់ផ្តាច់ពូជទៅលើក្រុមជនជាតិណាមួយ នេះឯង។ ចំណែកធាតុផ្សំទី២ ដែលជាធាតុផ្សំសម្ភារៈ គឺសន្ធិសញ្ញាស្តីពីឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ បានកំណត់ចំនួន៥ធំៗ ពោលគឺជាអំពើជាក់ស្តែងទាំងឡាយ ដែលធ្វើឡើងក្នុងបំណងសម្លាប់ផ្តាច់ពូជ ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ទារុណកម្មលើរូបរាង្គកាយ ជិះជាន់វាយបំបាក់សតិស្មារតី អត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ប្រពៃណី និងការរារាំងការបង្កកំណើតជាដើម ។ល។
អ្វីដែលពិបាកក្នុងការបង្ហាញជាងគេបំផុត គឺធាតុផ្សំចិត្តសាស្ត្រ ព្រោះថាគេត្រូវតែបង្ហាញថា អ្នកធ្វើអំពើនេះ មានចេតនាពិតប្រាកដ ក្នុងការសម្លាប់ផ្តាច់ពូជលើក្រុមជាតិសាសន៍ណាមួយ។ តួយ៉ាង នៅក្នុងករណីអ៊ុយក្រែន គឺគេត្រូវតែបង្ហាញថា ភាគីរុស្ស៊ីមានចេតនា សម្លាប់ឥតរើសមុខទៅលើប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ក្នុងបំណងផ្តាច់ពូជជាតិសាសន៍អ៊ុយក្រែន មិនថាទាំងស្រុង ឬមួយផ្នែកទេ។ ទាក់ទិននឹងករណ នៅប៊ូតឆានេះ សម្រាប់ពេលនេះ គឺការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានលើកឡើងត្រឹមតែថា វាអាចមានអំពើ “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម” ធ្វើឡើងដោយកងទ័ពរុស្ស៊ី។
ដោយឡែក ឧក្រិដ្ឋសង្គ្រាម គឺជាអំពើកាប់សម្លាប់ដោយឥតរើសមុខ មិនថាទៅលើប្រជាជនស៊ីវីល ឬទាហាន ការធ្វើទារុណកម្មធ្ងន់ធ្ងរ ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ការជន្លៀសបណ្តេញប្រជាជនពីផ្ទះសម្បែង ការបង្ខំឲ្យធ្វើការដោយបង្ខំ ការកម្ទេច លួចប្លន់ទ្រព្យសម្បត្តិឯកជន និងសាធារណៈជាដើម។ល។ ដែលបង្កឡើងដោយកងទ័ពមួយ នៅលើដែនដីមួយទៀត ដែលកងទ័ពនោះបានចូលទៅធ្វើសង្គ្រាម។
និយមន័យនេះ គឺត្រូវបានកំណត់ជាលើកទី១ នៅឆ្នាំ១៩៤៥ ដោយតុលាការពិសេស នូរឹមប៊ែរ ដែលគេកាត់ទោសមេទ័ព និងអ្នកទទួលខុសត្រូវ នៃរបបអ៊ីទ្លែរណាហ្សីស។ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាការបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ទៅលើសន្ធិសញ្ញាក្រុងហ្សឺណែវ ព្រមទាំងលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម ត្រង់មាត្រា៨ ដែលជាអត្ថបទគ្រិះនៃតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ។ ដូច្នេះ ពាក្យថា “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម” នេះ គឺវាមិនពាក់ព័ន្ធ នឹងចេតនាសម្លាប់ផ្តាច់ពូជលើជាតិសាសន៍ណាមួយទេ។
អង្គការសហប្រជាជាតិ ទាមទារបើកការស៊ើបអង្កេតឯករាជ
ក្រោយការផ្សាយរូបភាព សាកសពមនុស្សដេកស្លាប់ រាយប៉ាយតាមផ្លូវ និងរណ្តៅសាកសពរួមផង នៅក្រុងប៊ូតឆា ប្រតិកម្មថ្កោលទោសរុស្ស៊ី បានធ្លាក់មកជាបន្តបន្ទាប់ ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ លោក អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បានសម្តែងការតក់ស្លុតជាខ្លាំង ហើយលោកបានប្រកាស បើកការស៊ើបអង្កេតឯករាជមួយថែមទៀតផង។
តាមពិត ទាក់ទិននឹង “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម” គឺតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានប្រកាសបើកការស៊ើបអង្កេតរួចហើយ តាំងតែពីកងទ័ពរុស្ស៊ី បានចាប់ផ្តើមចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន បានប៉ុន្មានថ្ងៃម្លេះ។ ពោលគឺតាំងតែពីមិនទាន់មាន ដំណឹងទាក់ទិននឹងក្រុងប៊ូតឆានេះទៅទៀត។ សម្រាប់ពេលនេះ យើងមិនទាន់អាចដឹងច្បាស់ទេ ថាការស៊ើបអង្កេតឯករាជ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិ ចង់សំដៅនោះ គេអាចធ្វើក្នុងរូបភាពយន្តការបែបណា។ តើត្រូវធ្វើដាច់ដោយឡែក ពីនីតិវិធីដែលតុលាព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិបានចាប់ផ្តើមរួចហើយ ឬមួយក៏ធ្វើជាមួយគ្នា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ចំណោទធំមួយទៀត នៅក្នុងនីតិវិធីនៃតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ គឺថា រុស្ស៊ីបានដកខ្លួនចេញ ឈប់ទទួលស្គាល់អំណាចយុត្តាធិការនៃតុលាការនេះ តាំងតែពីឆ្នាំ២០១៦ម្លេះ។ រីឯអ៊ុយក្រែនវិញ មិនមែនជាប្រទេសសមាជិកលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមទេ តែអ៊ុយក្រែនធ្លាប់បានប្រកាសទទួលស្គាល់អំណាចយុត្តាធិការ នៃតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ។ ដូច្នេះជំហានបន្ទាប់ គឺថាចៅក្រមតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ត្រូវប្រកាសអះអាងថាខ្លួនពិតជាមានអំណាចយុត្តាធិការ ស្វែងរកយុត្តិធម៌ ស្តីអំពីឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ដែលកងទ័ពរុស្ស៊ី អាចបង្កនៅទឹកដីអ៊ុយក្រែន។
អង្គជំនុំជំរះពិសេស?
យន្តការមួយទៀត ដែលគេអាចធ្វើបាន គឺអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចប្រកាសបង្កើតអង្គជំនុំជំរះពិសេសមួយ ទាក់ទិននឹងករណីអ៊ុយក្រែននេះ។ បើតាមទំលាប់កន្លងមក ដើម្បីអាចបង្កើតអង្គជំនុំពិសេសមួយបាន គឺទាក់តែឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។ តែដូចយើងដឹងហើយ រុស្ស៊ី ជាសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ហើយមានសិទ្ធិវ៉េតូទៀតផង។ ក៏ប៉ុន្តែ បើក្នុងករណីរុស្ស៊ីបោះឆ្នោតវ៉េតូ មិនឲ្យគេបង្កើតអង្គជំនុំជំរះពិសេសនេះ ឬក៏មិនឲ្យគេបង្កើតគណកម្មការស៊ើបអង្កេតឯករាជ គឺវាអាចធ្វើឲ្យពិភពលោក កាន់តែសង្ស័យរុស្ស៊ីកាន់តែខ្លាំងទៅវិញទេ។
ទាក់ទិននឹងករណី នៅប៊ូតឆា សម្រាប់ពេលនេះ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានលើកឡើងថា វាអាចមាន “ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម”។ ដូច្នេះការងារចាំបាច់បំផុត នៅពេលនេះគឺត្រូវប្រមូលភស្តុតាង ការពារភស្តុតាងទាំងអស់ នៅទីតាំងផ្ទាល់តែម្តង។ ការងារនេះ គឺចាំបាច់ត្រូវតែពិនិត្យ ធ្វើកោសល្យវិច្ច័យលើសាកសព ដើម្បីរកមូលហេតុនៃការស្លាប់។ ក្នុងករណីដែលក្រុមការងារស៊ើបអង្កេត របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ សន្និដ្ឋានថាពិតជាមាន “អំពើឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍” នោះមានន័យថា គេមិនខ្វល់ថារុស្ស៊ីទទួលស្គាល់ ឬមិនទទួលស្គាល់លក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមទេ ព្រោះថា ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ គឺជាអំពើបំពាននឹងច្បាប់អន្តរជាតិដ៏ធ្ងន់បំផុត ដែលគ្មាននរណាអាចមកប្រកែកបានទេ។ នេះគឺជាគោលការណ៍យុត្តិសាស្ត្រ សម្រេចដោយតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ