បារាំងកាន់ទុក្ខថ្នាក់ជាតិ ក្រោយភេរវកម្ម សម្លាប់កាត់ ក គ្រូបង្រៀនម្នាក់ នៅប៉ារីស
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២៤
នៅប្រទេសបារាំង គ្រូបង្រៀនមួយរូប ត្រូវយុវជនវ័យ១៨ឆ្នាំម្នាក់ សម្លាប់កាត់ ក នៅជាយក្រុងប៉ារីស នៅល្ងាចថ្ងៃសុក្រ ទី១៦តុលា។ ប្រធានាធិបតីបារាំង និងរដ្ឋមន្ត្រីជាច្រើននាក់ បានធ្វើដំណើរទាំងយប់ ទៅកាន់កន្លែងកើតហេតុ។ ប្រមុខរដ្ឋបារាំង ម៉ាក្រុង បានចាត់ទុកអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មនេះ ថាជា «ភេរវកម្មអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម»។ ភ្លាមៗក្រោយកើតហេតុ ក្រុមនគរបាលព្រហ្មទណ្ឌ និងអយ្យការខាងប្រឆាំងអំពើភេរវកម្ម បានស្រាវជ្រាវចាប់ឃាត់ខ្លួនមនុស្ស យ៉ាងហោច៩នាក់ ដែលគេសង្ស័យថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងទង្វើសហាវឃោរឃៅនេះ។
នេះជាហេតុការណ៍វាយប្រហារជាថ្មី ដែលកើតឡើងស្របពេលដែលតុលាការបារាំង កំពុងតែបើកសវនាការជម្រះក្តីកាត់ទោស សំណុំរឿងវាយប្រហារភេរវកម្ម លើកាសែត សាលី អេបដូ (Charlie Hebdo ) កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ដែលការជំនុំជម្រះត្រូវបន្តច្រើនសប្តាហ៍ទៀត។ កាលពីបីសប្តាហ៍មុន ក៏មានការវាយប្រហារភេរវកម្មមួយដែរ នៅក្បែរអតីតទីស្នាក់ការរបស់កាសែតដដែល។
តើដំណើរដើមទងនៃការវាយប្រហារភេរវកម្មនេះ ប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងដូចម្តេច?
រឿងហេតុអកុសលកើតឡើងនៅភាគខាងលិចក្រុងប៉ារីស ប្រហែល៥ល្ងាច ម៉ោងនៅស្រុកបារាំង។ យុវជនម្នាក់ អាយុ១៨ឆ្នាំ ប្រដាប់ដោយកាំបិតវែងពីរ បានធ្វើសកម្មភាព កាត់ ក គ្រូបង្រៀនម្នាក់ យ៉ាងសាហាវឃោរឃៅ ហើយគេក៏បានបង្ហោះរូបក្បាលរបស់ជនរងគ្រោះ ក្នុងបណ្តាញសង្គម ធ្វីតធ័រ ទៀតផង។ ប៉ូលីសបារាំង បានចុះទៅដល់កន្លែងកើតហេតុភ្លាមៗ ហើយបានប្រទះដៃគ្នាជាមួយជនល្មើស។ ទីបំផុត ក្រុមនគរបាល បានសម្រេចចិត្តបាញ់សម្លាប់ខ្មាន់កាំបិត។
រឿងនេះ កើតឡើងនៅចម្ងាយប្រហែលតែ២០០ម៉ែត្រតែប៉ុណ្ណោះ ពីសាលា ដែលជនរងគ្រោះ បង្រៀន។ តាមប្រភពដែលស្និទ្ធនឹងការស៊ើបអង្កេត បង្ហាញឱ្យដឹងថា ជនរងគ្រោះ Samuel Paty អាយុប្រមាណ៤០ឆ្នាំប្លាយ ធ្លាប់បង្រៀនផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រនិងភូមិវិទ្យា ហើយទទួលបង្រៀនមុខវិជ្ជាសីលធម៌-ពលរដ្ឋ។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោកគ្រូបានលើកឡើងពី«សេរីភាពបញ្ចេញមតិ» ដើម្បីពន្យល់កូនសិស្សអាយុប្រមាណដំណាលៗ ១២-១៣ឆ្នាំ។ ក្នុងម៉ោងបង្រៀននោះ លោកបានបង្ហាញរូបតុកកំប្លែង ពីរូប Mahomet ដែលមានចាក់សាក់រូបផ្កាយនៅកំប៉េះគូទ។ មុននឹងបង្ហាញរូបនេះ លោកក៏បានប្រាប់ឱ្យកូនសិស្សណាដែលមានជំនឿនិងកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមចេញក្រៅថ្នាក់សិនដែរ ព្រោះរូបដែលលោកបង្ហាញ អាចនឹងផ្ទុយពីជំនឿរបស់ពួកគេ។
ការណ៍នេះបានធ្វើឱ្យមាតាបិតាសិស្សមួយចំនួន ដែលប្រកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ខឹងសម្បារ ហើយបានមកប្តឹងផ្តល់ដល់សាលារៀន និងបានបង្ហោះវីដេអូ ថ្កោលទោសគ្រូបង្រៀនរូបនេះដែរ។ ប៉ុន្តែ ក៏មានឪពុកម្តាយសិស្សខ្លះ យល់ស្របនឹងគ្រូបង្រៀន ដែលគ្រាន់តែមានចេតនាពន្យល់សិស្សឱ្យយល់ពីគោលការណ៍សេរីភាពបញ្ចេញមតិ តែប៉ុណ្ណោះ គឺពុំមែនក្នុងន័យមាក់ងាយនោះឡើយ។
ជនដៃដល់
តាមរយៈអត្តសញ្ញាបណ្ណមួយជាប់នឹងសពជនល្មើស បង្ហាញថា ជនបាតដៃប្រឡាក់ឈាមនេះ កើតឆ្នាំ២០០២ នៅក្រុងម៉ូស្កូ ដើមកំណើនជនជាតិឆេឆែន។ ក្នុងបញ្ជីខ្មៅរបស់សមត្ថកិច្ច គឺរូបគេនេះ មិនធ្លាប់មានប្រវត្តិប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋទេពីមុនមកឡើយ! ធ្លាប់ល្មើសច្បាប់តិតតួច តែមិនស្ថិតក្នុងបញ្ជីតាមដានរបស់ក្រុមសមត្ថកិច្ចប្រឆាំងភេរវកម្មទេ។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី ប្រភពស្និទនឹងការស៊ើបអង្កេត បានបង្ហើបថា ជនដៃដល់ បានស្រែកថា Allah Akbar (ព្រះជាម្ចាស់អស្ចារ្យ) មុននឹងត្រូវប៉ូលីសបាញ់១០គ្រាប់ ផ្តាច់ជីវិត។
ធ្វីតធ័រ គណនីបណ្តាញសង្គមរបស់ជនល្មើសនេះ ត្រូវក្រុមនគរបាលស៊ើបអង្កេត បានបិទចោលទៅហើយ តែគេបានឃើញសារមួយ ដែលជននេះ សរសេររិះគន់ប្រធានាធីបតីបារាំង ម៉ាក្រុង ដោយភ្ជាប់រូបភាពក្បាលគ្រូបង្រៀនផង។ រូបគេសរសេរថា «ខ្ញុំកម្ចាត់ឆ្កែមួយក្បាល ដែលហ៊ានប្រមាថ Mahomet » ហើយគេធ្វើនេះ គឺក្នុង«នាមព្រះអាឡោះ»។
«សម្លាប់គ្រូបង្រៀន ស្មើនឹងវាយប្រហារជាតិបារាំងទាំងមូល»
ប្រធានាធិបតីបារាំង អមដំណើរដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីមហាផ្ទៃ យុត្តិធម៌ និងរដ្ឋមន្ត្រីសិក្សាធិការជាតិ បានចុះទៅផ្ទាល់ ទាំងយប់ នៅកន្លែងហេតុ។ប្រធានាធិបតី ម៉ាក្រុង ថ្កោលទោសអំពើអមនុស្សធម៌នេះ និងអំពាវនាវឱ្យប្រជាជាតិបារាំងពួតដៃរួមគ្នា។ លោក ម៉ាក្រុង ថា «ពួកជនឃោរឃៅ មិនអាចឈ្នះឡើយ ហើយមិនអាចបំបែកពួកយើងបានដែរ។ ពួកគេចង់បំបែកបំបាក់យើងណាស់ ដូច្នេះ យើងត្រូវតែពួតដៃរួមគ្នាឱ្យកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត។ »
រដ្ឋមន្ត្រីអប់រំ បានថ្លែងឱ្យប្រជាជាតិទាំងមូលស្មារតីគាំទ្រគ្រូបង្រៀន ដែលជាសសរស្តម្ភការពារវិស័យអប់រំជាតិ ការពារសេរីភាពនៃសិទ្ធិនិយាយស្តី និងជ្រោមជ្រែងទស្សនៈរបស់គ្រូបង្រៀន។ លោករដ្ឋមន្ត្រី Jean Michel Blanquer លើកឡើងថា «គ្រូបង្រៀនម្នាក់របស់យើងត្រូវសម្លាប់ ព្រោះតែគាត់បានបង្រៀនកូនសិស្ស ពីសេរីភាពបញ្ចេញមតិត សេរីភាពនៃជំនឿ និងការមិនឈ្លក់ងប់ក្នុងជំនឿ។» ចំពោះរដ្ឋមន្ត្រីសិក្សាធិការជាតិ «ការវាយប្រហារសម្លាប់គ្រូបង្រៀនយ៉ាងដូច្នេះ គឺដូចជាការវាយប្រហារដោយផ្ទាល់ទៅលើប្រទេសបារាំងទាំងមូល ដូច្នេះដែរ។»
ឃាតកម្មនេះ បានត្រូវបញ្ចេញក្តីសោកស្តាយពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានអ្នកនយោបាយបារាំង និងពីគ្រប់និន្នាការ។ ទន្ទឹមនឹងគ្នានេះ ប្រធានគណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុប លោកស្រី Ursula von der Leyen បានសម្តែងក្តីសោកសង្រេងចំពោះជនរងគ្រោះនិងគ្រួសារ ហើយថ្លែងស្មារតីសាមគ្គីភាពជាមួយនឹងគ្រូបង្រៀនបារាំង និងគ្រូនៅអឺរ៉ុប ដោយបានគូរបញ្ជាក់ថា គ្រូបង្រៀន គឺជាគ្រឹះនៃសេរីភាពនិងប្រជាធិបតេយ្យ។ ចំពោះលោកស្រី «គ្មានគ្រូបង្រៀន គ្មានភាពជាពលរដ្ឋ ហើយបើគ្មានគ្រូទេ ក៏គ្មានប្រជាធិបតេយ្យដែរ។»
តើបារាំងនឹងមានចំណាត់ការយ៉ាងណា ?
ថ្ងៃចន្ទ ទី១៩តុលា ព្រឹទ្ធសភាបារាំង គ្រោងនឹងធ្វើសំណើច្បាប់ថ្មីនិងពិនិត្យមើលរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ទាក់ទិននឹងគោលការណ៍គ្មានជំនឿសាសនា Laïcité។ ចំពោះរដ្ឋាភិបាល គឺគ្រោងរួចហើយចំណាយលុយច្រើន សម្រាប់បង្រៀនអប់រំ ពីគោលការណ៍គ្មានការប្រកាន់និកាយសាសនា។ អាជ្ញធរបាននិងកំពុងបន្តតែអនុវត្ត គឺការអប់រំបង្រៀន នៅតាមវិហារសាសនាអ៊ីស្លាម ដោយសហការជាមួយ អ៊ីម៉ាម គ្រូបង្រៀនសាសនាអ៊ីស្លាម ទូទាំងប្រទេស៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ