ហេតុអ្វីបានជាគេគិតថាសភាហុងកុងបើកអាណត្តិថ្មីក្នុងសភាពពុះកញ្ជ្រោលខ្លាំង ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:០៧
ពីរឆ្នាំក្រោយការផ្តើមចលនាបាតុកម្មនិស្សិតបះបោរ ដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យនៅហុងកុង ដែលមានងារចលនាឆ័ត្រមក ពេលនេះ ហុងកុងកំពុងត្រៀមខ្លួនចូលប្រលូកក្នុងសមរភូមិនយោបាយមិនប្រាកដប្រជាមួយ។ អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ឬអតីតក្រុមចលនាបះបោរ ដែលនឹងចូលទៅអង្គុយក្នុងអាសនៈសភា មិនច្រានចោលឡើយពាក្យថា “ទាមទារឯករាជ្យ” ឱ្យហុងកុងពីចិនប៉េកាំង។
ហុងកុង ដែលជាប់ក្នុងអាណានិគមអង់គ្លេសអស់ជាងមួយសតវត្សរ៍កន្លះ (១៥៥ឆ្នាំ) ទើបប្រគល់មកចិនវិញនៅឆ្នាំ១៩៩៧ ជាមួយនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងផ្តល់សេរីភាពដល់កោះនេះ ដោយឈរលើគោលការណ៍ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធពីរ រហូតដល់ឆ្នាំ២០៤៧។
ប៉ុន្តែបន្តិចម្តងៗ ប្រជាពលរដ្ឋហុងកុង មានអារម្មណ៍ថាចិនប៉េកាំងក្តោបអំណាចកាន់តែតឹងឡើងៗ ការគំរាមកំហែងសេរីភាពខ្លាំងទៅៗ រហូតដល់ថ្ងៃទី ២៨កញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤ ការបះបោរ ដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យបានផ្ទុះឡើង និងរាលទៅជាអំពើហិង្សា រងការបង្ក្រាបយ៉ាងខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មាន។
ទោះបីចលនាបាតុកម្មបានចាប់ផ្តើមដោយមានកម្លាំងប្រមូលផ្តុំយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ និងជាទូទៅដោយសន្តិវិធី ដើម្បីទាមទារឱ្យមានការរៀបចំបោះឆ្នោតជាសកលនិងដោយសេរីពិតៗ ក្នុងការជ្រើសរើសប្រមុខរដ្ឋាភិបាលហុងកុងនៅឆ្នាំ២០១៧ក្តី ក៏ប៉េកាំងមិនរង្គើធ្វើសម្បទានសូម្បីតែបន្តិចក៏គ្មានឡើយ។ ក្រុមអ្នកបះបោរ បានចោទសួរខ្លួនឯងអំពីប្រសិទ្ធភាពនៃសកម្មភាពទាមទាររបស់ពួកគេតាមរយៈការធ្វើបាតុកម្ម។ ហើយតាមការកាត់យល់ខ្លឹមសារនៃចម្លើយ សាររបស់ពួកគេគឺការផ្តាច់ខ្លួន បែបអ្នកជ្រុលនិយម។
ពីរឆ្នាំក្រោយ ពោលគឺ កាលពីដើមខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១៦នេះ ហុងកុងបានរៀបចំការបោះឆ្នោតសភា ដែលជាការបោះឆ្នោតដ៏សំខាន់លើកដំបូងគិតចាប់តាំងហុងកុងបានស្គាល់ចលនាបះបោរហិង្សាមក ដោយបានអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ-ក្រុមអ្នកឯករាជ្យនិយមមានអាសនៈនៅក្នុងសភា។ មានសមាជិកសភា ទើបជាប់ឆ្នោតជាថ្មី យ៉ាងហោចណាស់៥រូប បាន ចង់ទាមទារស្វ័យភាព ឬឯករាជ្យហុងកុងពីចិនតែម្តងផង។ ការទាមទារឯករាជ្យដែលជាពាក្យមិនធ្លាប់មានប្រើ គ្មាននរណាបញ្ចេញសោះកាលពីមុនឆ្នាំ២០១៤ ឬសម្រាប់ពិភពលោកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យទូទៅ និងជាពាក្យចម្លែកមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រពៃណីអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបូរាណឡើយ។
ក្នុងវ័យទើបតែ២៣ឆ្នាំ ណាតង់ ឡាវ ប្រមុខចលនាបះបោរនិស្សិតម្នាក់ ឬចលនាឆ័ត្រ ដែលបានជាប់ឆ្នោតក្លាយជាសមាជិកសភាថ្មីស្រឡាង ក្លាយជាសមាជិកក្នុងរង្វង់ក្រុមប្រឹក្សាច្បាប់ និងត្រូវចូលកាន់តួនាទី ជាផ្លូវការនៅពាក់កណ្តាលខែតុលាខាងមុខ និងជាតំណាងរាស្ត្រក៏ក្មេងជាងគេបំផុតនៅហុងកុង។ ណាតង់ ឡាវ បានប្រកាសថាមិនទាមទារឯករាជ្យទេ ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋហុងកុងត្រូវតែមានអំណាចជ្រើសរើសអនាគតរបស់ខ្លួន ហើយ ឯករាជភាពជាជម្រើសមួយ។
ចំណែកបក្សDemosisto បក្សទើបបង្កើតថ្មីដោយលោក Joshua Wong តំណាងមេដឹកនាំ ចលនាបាតុកម្មឆ្នាំ២០១៤ម្នាក់ទៀត ដែលហួសចិត្តខ្លាំងនឹងជំហររឹងស្តូករបស់អាជ្ញាធរ បានទាមទារសុំស្វ័យតភាពឱ្យហុងកុងបានកាន់តែធំ តែមិនបដិសេធទាំងស្រុងលទ្ធភាពស្នើសុំឯករាជភាពទាំងស្រុងពីប៉េកាំងឡើយ។
តំណាងសភា ជាអ្នកបរិស្ថាននិយម អេឌី ជូ ដែលមានជំហរនយោបាយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបំផ្លិចបំផ្លាញមរតកស្ថាបត្យកម្ម និងជំនួញអចលនទ្រព្យហុងកុងវិញ និងទើបជាប់ឆ្នោតសភាជាថ្មីម្តងទៀតវិញ យល់ថា ដល់វេលាដែលហុងកុងត្រូវទាមទារសិទ្ធិស្វ័យតភាពហើយ ព្រោះធ្វើអ្វីក្រៅពីនេះ ចាញ់ទាំងអស់។ “ពីការប្តូររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដល់ការទាមទារឯករាជ្យ” អេឌី ជូ អាចទទួលបានគ្រប់យ៉ាង។ ទស្សនៈដាច់ខាតរបស់សមាជិកសភារូបនេះ បានទទួលសំណងជាការគំរាមសម្លាប់ ហើយត្រូវបង្ខំចាកចេញពីផ្ទះសម្បែង និងដាក់ឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការពារពីប៉ូលិស។
សមាជិកសភាហុងកុងថ្មី ជាប្រជាធិបតេយ្យ និងជាអ្នកទាមទារឯករាជ្យ កំពុងបោះជំហានចូលសង្វៀននយោបាយ ដែលអាជ្ញាធរក្រុងប៉េកាំងបានព្រមានរួចជាស្រេច មិនអនុគ្រោះឱ្យមានការពិភាក្សាអំពីឯករាជភាពហុងកុង នៅក្នុង និងក្រៅរង្វង់សភាឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលហុងកុងបច្ចុប្បន្នដែលជាប់ចោទថាជាកូនអុករបស់ប៉េកាំង បានធ្វើគ្រប់យ៉ាងហាមឃាត់មិនឱ្យអ្នកទាមទារឯករាជ្យខ្លាំង ឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតសភាទេ។ ហើយប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត បានសម្រួលឱ្យចរន្តនយោបាយស្និទ្ធនឹងប៉េកាំងមានសំឡេងភាគច្រើនជានិច្ចនៅក្នុងសភា ៤០អាសនៈ ទល់នឹងបក្សប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងច្រើនបំផុតត្រឹម៣០ប៉ុណ្ណោះ។
ក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យចង់បានឯករាជ្យបានសន្យាថានឹងបន្ទន់ជំហរនៅពេលចូលធ្វើការក្នុងសភា ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគប្រមើលឃើញថាសភាហុងកុងមានភាពពុះកញ្ជ្រោលខ្លាំងនៅឆ្នាំដំបូង ដោយចៀសមិនផុតឡើយ។ អ្នកចង់ទាមទារឯករាជ្យនឹងប្រើគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីការពារជំហរខ្លួន ឯសមាជិកផ្សេងទៀតនឹងរួបរួមគ្នាប្រឆាំងនឹងឆន្ទៈឯករាជ្យនិយម ចំណែកសមាជិកសភាថ្មីជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យអាចនឹងអំពាវនាវឱ្យមានការចុះថ្នល់ជាថ្មី ប្រសិនបើសភាមិនអាចដំណើរការទៅមុខបាន។ បើមានបាតុកម្ម ទោះបីជាដោយវិធីសាស្ត្រអហិង្សាយ៉ាងណា ក៏លទ្ធភាពនៃការប៉ះទង្គិចជាមួយប៉ូលិស មិនអាចច្រានផុតទាំងស្រុងឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ