ឃាតកម្ម សម្លាប់អ្នកកាសែតបារាំង ឆ្លុះបញ្ចាំងពីអស្ថិរភាពនៅភាគខាងជើងម៉ាលី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:២០
ចាប់នៅកណ្តាលក្រុង ទាំងកណ្តាលថ្ងៃ បន្ទាប់មកសម្លាប់ចំណាប់ថ្នូរ នៅចម្ងាយប្រមាណតែជាង១២គីឡូម៉ែត្រ តើអាចបកស្រាយបានយ៉ាងដូចម្តេច ? វាយប្រហារនៅក្រុងគីដាល ដោយចាប់អ្នកយកការណ៍ពិសេសរបស់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI គឺជាសោកនាដកម្មមួយ ដែលពួកភេរវជនប៉ងសាបព្រោះបង្អាក់ដំណើរការសន្តិភាព ខណៈដែលម៉ាលីកំពុងរៀបចំប្រទេសឱ្យមានស្ថិរភាពឡើងវិញ។
ភេរវជនទាំងបួន ជិះរថយន្ត Pick –Up បើតាមការពិព័ណនារបស់កងសន្តិសុខ បានបើកយុទ្ធនាការ នៅមុខផ្ទះអ្នកទទួលខុសត្រូវTouareg តែម្តងមុននឹងចាប់អ្នកកាសែតបារាំងទាំងពីរ ហើយបាញ់សម្លាប់ចោលនៅ ប្រមាណជាង១០គីឡូម៉ែត្រពីគីដាល់ ភាគខាងកើត។ ប្រភពព័ត៌មានជាច្រើនទៀត ក្នុងជួរTouareg ថាមានឧទ្ធម្ភាគចក្ររបស់យោធាបារាំង បានដេញតាមឡានភេរវជន ហើយភេរវជននោះក៏បានឃើញកន្ទុំរុយតាម ...
មានប្រភពព័ត៌មានច្រើនរៀបរាប់អំពីហេតុការណ៍សម្លាប់អ្នកកាសែតទាំងពីរនាក់របស់ យើង តែពិបាកនឹងយកមកផ្គុំជាឱ្យចេញរឿងពិតណាស់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលច្បាស់ និងជាឥទ្ធិពលភ្លាមនោះ គឺទាំងទាហានបារាំង ម៉ាលី និងកងកម្លាំងអង្គការសហប្រជាជាតិ មួកខៀវ នៅគីដាល រងសម្ពាធជាងគេ។ មេរៀនដ៏ជូរចត់ណាស់ គ្នាមួយហ្វូងធំ គ្មានសមត្ថភាពធានាសុវត្ថិភាពឱ្យក្រុងតូចមួយ ពីការចាប់ខ្លួនមនុស្សជាចំណាប់ថ្នូរ។
សំខាន់ជាងនេះទៅទៀត គីដាល ក្រុងនិមិត្តរូប នៃចលនាTouareg ខុសពីក្រុងដទៃនៃភាគខាងជើងម៉ាលី មានការបែកបាក់យ៉ាងខ្លាំង។ ក្រុមយោធាម៉ាលី និងអតីតពួកឧទ្ទាមនៃចលនារំដោះជាតិ Azaward (MNLA) និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយចំៗ ស្ទើរក្លាយជាការប្រកាសសង្គ្រាមទៅហើយ។ ឯក្រុមTouaregខ្លួនឯង ក៏ប្រេះឆាស៊ីរូងកាន់តែជ្រៅ សឹងក្លាយជាសត្រូវ ហែកហួរជាក្រុមតូច ជាកុលសម្ព័ន្ធ ព្រោះចង់បានប្រយោជន៍នយោបាយនិងយោធា ឬជំនួយ។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នា អំណាចកណ្តាល កំពុងប្រឹងស្តារអំណាចគ្រប់គ្រងតំបន់ តាមរយៈការស្តារសន្តិភាព ដោយព្រមឱ្យអតីតTouareg ឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រ ក្នុងសម័យបោះឆ្នោតសភាថ្ងៃទី ២៤វិច្ឆកាខាងមុខនេះផង។ តើម៉ាលីកំពុងប្រើមធ្យោបាយទិញសន្តិភាព តាមរយៈការបែកតួនាទីគ្នាឬ ?!
នេះជាចំណុចខ្សោយមួយ ដែលធ្លាប់អនុវត្តក្នុងសម័យដឹកនាំដោយប្រធានាធិបតីម៉ាលី Amadou Toumani Touré ដែលអប្រជាប្រិយភាពរហូតមានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់។ គំរូបញ្ជូលគ្រប់និន្នាការTouareg ទៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល ដែលទីបំផុត ជាអាវុធមុខពីរ។ ដោយហេតុតែអំពើពុករលួយ បក្សពួក តំបន់ភាគខាងជើងម៉ាលីក្លាយជាសមរភូមិបំពាក់បំប៉នក្រុមភេរវនិយមAQMI មកពីអាល់ហ្សេរីទៅវិញ។
តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១១មក ក្រោយរបបកាដាហ្វី នៅលីប៊ីរំលំទៅ មេកើយTaoureg ដែលភាគច្រើនស្ថិតក្នុងជួរយោធាលីប៊ី បានធ្វើទុក្ខមុកម្នេញទាហានម៉ាលី និងបានចូលរួមធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់ប្រធានាធិបតីមុន។ ភាគខាងជើងម៉ាលី បានធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃពួកឧទ្ទាមអាហ្សាវ៉ា ឬ MNLA ផង ក្រុមភេរវនិយមAQMIផង ក្រុមជីហាត និងដៃជើង នៅអាហ្វ្រិក (Mujao)។ ពីរបីក្រោយមកទៀត ក្រុម(MNLA) ដកខ្លួនចេញពីក្រុមAQMI និងត្រូវបានបណ្តេញចេញពីក្រុងភាគខាងជើងមួយចំនួន ផ្តាច់ចេញពីសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងៗ។ វត្តមានពួកភេរវនិយមដែលជំរុញឱ្យបារាំងបង្ខំចិត្តចេញធ្វើអន្តរាគមន៍យោធា នៅថ្ងៃទី ១១មករា ឆ្នាំ២០១៣នេះ។
ប្រតិបត្តិការបារាំង ដែលបន្ត និងគាំទ្រដោយកងទ័ពមួយខៀវ បានបណ្តេញពួកភេរវជនទាំងនេះ ពីទីក្រុងធំៗ និងយុទ្ធសាស្ត្រ ក្រោយពីបានបើកយុទ្ធនាការអស់ជាងពីរខែ ប៉ុន្តែពុំមានន័យថាកម្ចាត់ពួកភេរវនិយមអស់ទេ។ ដូចដែលបក្សប្រឆាំងបារាំងធ្លាប់រិះគន់រដ្ឋាភិបាល ថាគេមិនអាចបំបាត់ពួកភេរវនិយម បានក្នុងពេលដ៏ខ្លីឡើយ។ មែន ! នាពេលចុងក្រោយនេះ ក្រុមភេរវជនហាក់ប្រមូលមូលគ្នា បានឡើងវិញអាចរៀបចំធ្វើភេរវកម្ម បង្កអសន្តិសុខបានជាថ្មី។ លោកប្រធានាធិបតីម៉ាលី ទើបជាប់ឆ្នោតថ្មី កាលពីខែសីហា បានព្យាយាមបង្ហាញចេតនាស្ថាបនាទំនុកចិត្ត ដើម្បីផ្សះផ្សាជាតិ ប៉ុន្តែពេលខ្លះភាពច្របូកច្របល់ក្នុងជួរពួកឧទ្ទាម មានបក្សមានចលនាច្រើនប្រជែងគ្នាឯង មិនអនុញ្ញាតឱ្យមានការទទួលខុសត្រូវច្បាស់លាស់បានទេ។
គ្រោះថ្នាក់មួយទៀត ដែលគ្រប់គ្នាគិតថាមិនជាអីប៉ុន្មាននោះ តែបានគំរាមកំហែងខ្លាំងការប៉ុនប៉ងស្វែងរកស្ថិរភាពឱ្យតំបន់នោះ គឺ ភាពតានតឹងរវាងសហគមន៍ Touareg និងអារ៉ាប។ អំពើហិង្សាបានផ្ទុះដូចលាច នៅតាមក្រុងផ្សេងនៃភាគខាងជើងម៉ាលីនេះ មានជាអាទិ៍ នៅIn Khalil តំបន់តាមព្រំប្រទល់ជាប់ប្រទេសអាល់ហ្សេរី ឬ នៅក្បែរក្រុងTombouctou។
លើសពីនេះទៅទៀត ប្រទេសក្នុងតំបន់ផ្សេងៗទៀត ខ្លះជាប់របងម៉ាលីផង កំពុងរងអំពើហិង្សាពីសំណាក់ក្រុមប្រដាប់អាវុធជីហាត ក្រុមAQMI និងក្រុមរណប ជាក់ស្តែងប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ាដែលបានរងភេរវកម្មអត្តឃាត និងការចាប់ចំណាប់ថ្នូរ។ ភាគខាងត្បូងវិញ ទីក្រុង ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាមូលដ្ឋានទ័ពជើងក្រោយសម្រាប់ទប់ទល់ពួកភេរវនិយម Mujao Boko Haram។ ក្រោយការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី កាលពីខែសីហា ភាពរីករាយតែសម្បកក្រៅបានគ្របដណ្តប់ប្រទេសម៉ាលី ប៉ុន្តែលោក កៃតា មានពេលតិចតួចបំផុតសម្រាប់ចរចាស្វែងរកសិ្ថរភាពឱ្យតំបន់ភាគខាងជើង។ ពុំនោះទេក្រុមជីហាត អាចនឹងបង្កើនសកម្មភាពភេរវកម្មនៅម៉ាលី ដូចប្រទេសជិតខាងផ្សេងទៀត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ