អៀរឡង់៖ ពីជើងឯកខាងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច មកដល់ដំណាក់កាលហៀបក្ស័យធន
ចាប់តាំងពីថ្ងៃអង្គារ ម្សិលមិញមក រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុនៃបណ្តាប្រទេសប្រើលុយអឺរ៉ូ (Eurogroup) កំពុងប្រជុំពិភាក្សាគ្នា ដើម្បីរកវិធីជួយសង្រ្គោះអៀរឡង់ ឲ្យចៀសផុតពីការក្ស័យធន។ ឱនភាពថវិកាជាតិអៀរឡង់បានកើនឡើងរហូតដល់ទៅជាង ៣០% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប នៅឆ្នាំ២០១០នេះ ដែលជាហេតុបណ្តាលឲ្យអៀរឡង់ត្រូវបាត់បង់ទំនុកចិត្តពីសំណាក់ ទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ ហើយជួបនឹងការលំបាកក្នុងការខ្ចីលុយ។ តើហេតុអ្វីបានជាអៀរឡង់ ដែលជាប្រទេសដែលធ្លាប់តែមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ ត្រូវធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរបែបនេះ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
បទវិភាគរបស់ សេង ឌីណា
សេដ្ឋកិច្ចរបស់អៀរឡង់បានស្គាល់ភាពរុងរឿងខ្លាំង នៅក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៩៥-២០០៨។ នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលអៀរឡង់បានកំណត់អត្រាពន្ធទាប ដើម្បីទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនបរទេស ឲ្យចូលមកវិនិយោគ។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់អៀរឡង់ក៏មានកំណើនខ្ពស់, អត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើក៏មានកម្រិតទាប ហើយការនាំចេញក៏កើនឡើងខ្ពស់។
នៅឆ្នាំ១៩៩៩ អៀរឡង់បានចូលក្នុងប្រទេសប្រើលុយអឺរ៉ូ (Eurogroup)។ អៀរឡង់ប្តូរមកចាយលុយអឺរ៉ូ ហើយអត្រាការប្រាក់ត្រូវកំណត់ដោយធនាគារកណ្តាលសហភាពអឺរ៉ុប។ ធនាគារកណ្តាលសហភាពអឺរ៉ុបបានកំណត់អត្រាការប្រាក់ទាបជាង អៀរឡង់ ពេលមុនចូលក្នុងតំបន់អឺរ៉ូ។ ដូច្នេះ ការខ្ចីលុយ នៅក្នុងប្រទេសអៀរឡង់ ក៏មានភាពងាយស្រួលជាងមុន និងមានអត្រាការប្រាក់ទាប។
ដោយងាយស្រួលខ្ចីលុយពីធនាគារ ហើយប្រាក់កម្ចីក៏មានអត្រាការប្រាក់ទាបបែបនេះ ប្រជាជនអៀរឡង់ ដែលធ្លាប់តែនៅផ្ទះជួល ក៏នាំគ្នាខ្ចីលុយពីធនាគារ ដើម្បីយកទៅទិញផ្ទះ។ បូករួមទាំងកំណើនជនអន្តោប្រវេសន៍ ចូលមកក្នុងប្រទេសអៀរឡង់ ដែលមានកម្រិតខ្ពស់ផងនោះ ទីផ្សារអចលនទ្រព្យអៀរឡង់ក៏ចាប់ផ្តើមស្ទុះឡើង។ អ្នកចង់ទិញផ្ទះក៏មានច្រើន ហើយតម្លៃផ្ទះក៏កើនឡើង។ ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ អ្នកវិនិយោគជាច្រើនក៏ប្រជែងគ្នាចូលមករកស៊ីក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ។ ក្រុមហ៊ុនសង់ផ្ទះលក់ក៏ចាប់ផ្តើមរីកដុះដាលដូចផ្សិត។
ធនាគារធំៗ នៅអៀរឡង់ក៏បាននាំគ្នារកស៊ីលើវិស័យអចលនទ្រព្យនេះខ្លាំងដែរ ដោយបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់អ្នកទិញផ្ទះផង និងដល់ក្រុមហ៊ុនសង់ផ្ទះលក់ផង។ នៅពេលដែលទីផ្សារអចលនទ្រព្យរីកកាន់តែធំ ធនាគារអៀរឡង់ក៏បានខ្ចីលុយពីធនាគារបរទេស ដើម្បីមកវិនិយោគក្នុងទីផ្សារអចលនទ្រព្យអៀរឡង់។
រដ្ឋាភិបាលអៀរឡង់វិញ ក៏បានផ្តោតការប្រមូលពន្ធតែលើវិស័យអចលនទ្រព្យនេះដែរ ហើយរក្សាពន្ធលើវិស័យផ្សេងទៀតឲ្យនៅទាប ដើម្បីទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនបរទេស។ ប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋក៏ត្រូវពឹងផ្អែកខ្លាំងលើវិស័យអចលនទ្រព្យ។
នៅឆ្នាំ២០០៧ វិស័យអចលនទ្រព្យអៀរឡង់ក៏ចាប់ផ្តើមជួបនឹងបញ្ហា។ បូករួមទាំងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក នៅឆ្នាំ២០០៨ទៀត ទីផ្សារអចលនទ្រព្យអៀរឡង់ក៏ត្រូវដួលដាំដូងតែម្តង។ តម្លៃអចលនទ្រព្យនៅអៀរឡង់ត្រូវធ្លាក់ចុះ ពី៥០% ទៅ៦០%។ ក្រុមហ៊ុន ដែលរកស៊ីខាងវិស័យអចលនទ្រព្យក៏ត្រូវខាតបង់ ខ្លះក៏ត្រូវក្ស័យធន។ ធនាគារដែលរកស៊ីខាងវិស័យអចលនទ្រព្យនេះ ក៏ត្រូវខាតបង់ខ្លាំងដែរ។
ប្រាក់ចំណូលរបស់រដ្ឋាភិបាលអៀរឡង់ ដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើការប្រមូលពន្ធពីវិស័យអចលនទ្រព្យ ក៏ត្រូវធ្លាក់ចុះខ្លាំង។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវការលុយជាចាំបាច់ ដើម្បីជួយស្រោចស្រង់ធនាគារធំៗកុំឲ្យរលំ។ អៀរឡង់បានចំណាយលុយប្រមាណ ៤៥ពាន់លានអឺរ៉ូ ដើម្បីជួយធនាគារ។ ឱនភាពថវិកាជាតិអៀរឡង់បានកើនឡើងដល់កម្រិតកំពូល (៣២% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប)។ ទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុក៏បាត់បង់ទំនុកចិត្តលើរដ្ឋាភិបាលអៀរឡង់ ដែលជាហេតុបណ្តាលឲ្យសញ្ញាប័ណ្ណរដ្ឋត្រូវធ្លាក់ថ្លៃ។ ជាលទ្ធផល រដ្ឋាភិបាលអៀរឡង់ត្រូវបង់ការប្រាក់ខ្ពស់ ដើម្បីអាចខ្ចីលុយពីអ្នកវិនិយោគឯកជនបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ