ហ្សកដានី៖អ្វីទៅជាប្រភពនៃការផ្ទុះកំហឹងរបស់ប្រជាជនរហូតទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលលោកហានី មុលគី?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៤
នៅក្នុងប្រទេសហ្សកដានី អស់រយៈជាច្រើនថ្ងៃមកហើយដែលប្រជាជនរាប់សិបពាន់នាក់បានចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងទីក្រុងអាម៉ាន់ និងតាមទីក្រុងធំៗមួយចំនួននៅទូទាំងប្រទេស។ គឺជាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងតម្លៃទំនិញឡើងថ្លៃ និងកំណែទម្រង់ច្បាប់ពន្ធលើប្រាក់ខែ។ នេះជាមហាបាតុកម្មដ៏សំខាន់លើកទី១ ដែលប្រទេសអារ៉ាប់មួយនេះមិនធ្លាប់ជួបប្រទះទេក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំកន្លងទៅ។ ទីបំផុតនៅថ្ងៃចន្ទ ទី៤ មិថនា និងក្រោយពីមានអន្តរាគមន៍របស់ព្រះមហាក្សត្រអាប់ដាឡាទី២ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហានី មុលគីបានសម្រេចលាឈប់ពីមុខតំណែង។ អ្វីទៅជាប្រភពនៃចលនាបះបោរ និងថា តើការលាចេញពីតំណែងរបស់លោកហានី មុលគីអាចនឹងធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍ស្ងប់ស្ងាត់វិញដែរ ឬទេ?
រហូតមកដល់ពេលនេះ ហ្សកដានីដែលមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណជា ១០លាននាក់ត្រូវបានគេស្គាល់ជារាជាណាចក្រដែលមានស្ថិរភាពនយោបាយល្អជាងគេ បើធៀបនឹងប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់។ តែប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ អ្វីៗហាក់បានផ្តើមកក្រើកជាមួយនឹងក្បួនបាតុកម្មរបស់មហាជនដែលហាក់បានរីករាលដាលកាន់តែធំពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ ដើម្បីអាចយល់ច្បាស់ពីវិបត្តិសង្គមដ៏ពុះកញ្ជ្រោលមួយនេះបាន គេគួរបកក្រោយទៅមើលព័ត៌មានមួយក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ពោលគឺការដែលអង្គការមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចីចំនួន ៧២៣លានដុល្លារឲ្យរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងអាម៉ាន់សម្រាប់រយៈពេល ៣ឆ្នាំ។
ជាថ្នូរនឹងប្រាក់កម្ចីរយៈពេលខ្លីរបស់ស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះ រដ្ឋាភិបាលហ្សកដានីបានសន្យាធ្វើកំណែទម្រង់លើរចនាសម្ព័ន្ធ និងកាត់បន្ថយបណ្តើរនូវបំណុលសាធារណៈឲ្យនៅត្រឹម ៧៧% នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុកចាប់ពីឥឡូវទៅដល់ឆ្នាំ ២០២១។ គួរជម្រាបជូនថាក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ហ្សកដានីមានបំណុលសាធារណៈដល់ទៅ ៩៤% នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក។ ដើម្បីអាចកាត់បន្ថយបំណុលសាធារណៈ និងមានលុយដើម្បីសងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិបាន រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងអាម៉ាន់គ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេងក្រៅពីរកប្រាក់ចំណូលទេ។
នៅក្នុងន័យនេះ រដ្ឋាភិបាលបានជ្រើសយកវិធានការចំនួនពីរ ទី១ ដំឡើងពន្ធលើក្រុមហ៊ុន សហគ្រាសក្នុងកម្រិតពី ២០ ទៅ ៤០% និងពន្ធលើប្រាក់ខែយ៉ាងតិចចំនួន ៥% ចំពោះអ្នកដែលមានចំណូលប្រចាំឆ្នាំចំនួន ៨ ០០០ឌីណា ឬស្មើប្រមាណជាង ១០ ០០០ដុល្លារអាមេរិក។ ចំណែកវិធានការរកចំណូលទី២ រដ្ឋាភិបាលបានដំឡើងពន្ធលើទំនិញចាំបាច់មួយចំនួន ពិសេសពន្ធលើប្រេងសាំង ប្រេងម៉ាស៊ូត និងពន្ធលើភ្លើងអគ្គិសនី។ បើគិតតាំងពីខែកុម្ភៈដើមឆ្នាំ ២០១៨ នេះ តម្លៃភ្លើងអគ្គិសនីបានឡើងថ្លៃដល់ទៅ ៥៥%។
គឺហេតុផលទាំងអស់នេះហើយដែលជាចំណុចចាប់ផ្តើមនៃការផ្ទុះកំហឹងរបស់ប្រជាជនតាំងពីថ្ងៃពុធ ទី៣០ ឧសភា។ មួយថ្ងៃក្រោយមក ពោលក្នុងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៣១ ឧសភា វិធានការដំឡើងថ្លៃភ្លើងអគ្គិសនី និងប្រេងសាំង ប្រេងម៉ាស៊ូតត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដាក់ឲ្យអនុវត្តន៍ជាផ្លូវការ។ នៅមួយថ្ងៃក្រោយមកទៀត ពោលក្នុងថ្ងៃសុក្រ ទី១ មិថុនា និងដោយឃើញកំហឹងរបស់ប្រជាជនពុះកញ្ជ្រោលកាន់តែខ្លាំង រដ្ឋាភិបាលក៏បានសម្រេចចិត្តលុបចោលវិធានការនោះវិញ។ តែអ្វីដែលហ្វូងបាតុករចង់បានបន្ថែមពេលនេះ គឺការដកចេញវិញនូវគម្រោងដំឡើងពន្ធលើប្រាក់ខែ និងពន្ធលើក្រុមហ៊ុន សហគ្រាស។
« ប្រជាជនហ្សកដានីនឹងមិនលត់ជង្គន់ជាដាច់ខាត » « ហ្សកដានីត្រូវតែរក្សាភាពឯករាជ្យរបស់ខ្លួន និងមិនត្រូវឳនក្បាលធ្វើតាមការបង្គាប់បញ្ជារបស់មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិទេ » ទាំងនេះជាខ្លឹមសារនៅក្នុងផ្ទាំងបដារបស់បាតុករ។ សូមជម្រាបជូនថា មុននឹងអំពាវនាវឲ្យមានក្បួនបាតុកម្មជាទូទៅនាប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ក្រុមសហជីព និងរដ្ឋាភិបាលបានជួបចរចាគ្នាជាច្រើនដងដើម្បីរកច្រកចេញ តែកិច្ចចរចាត្រូវបានគេប្រដូចនឹងការជជែកគ្នារវាងមនុស្ស គ និងមនុស្សថ្លង់។ បន្ទាប់មក ក្រុមសហជីពក៏បានងាកទៅសុំអន្តរាគមន៍ពីព្រះមហាក្សត្រអាប់ដាឡាទី២។
នៅក្នុងបទអន្តរាគមន៍ដំបូងនាយប់ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២ មិថុនា ព្រះអង្គបានអំពាវនាវឲ្យមានកិច្ចសន្ទនាជាតិ និងសមហេតុសមផលមួយស្តីពីកំណែទម្រង់ច្បាប់ដំឡើងពន្ធលើប្រាក់ខែ និងពន្ធលើក្រុមហ៊ុន សហគ្រាសដែលព្រះអង្គឈ្វេងយល់ថា វាអយុត្តិធម៌ខ្លាំងណាស់ដែលប្រជាជនត្រូវទទួលរាប់រងតែឯងពីផលវិបាកនៃកំណែទម្រង់នោះ។ បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃចន្ទ ទី៤ មិថុនា ព្រះចៅអាប់ដាឡាទី២ ក៏បានកោះហៅលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហានី មុលគីទៅជួប និងដែលនាឱកាសនោះ លោកមុលគីបានលាឈប់ពីមុខតំណែងដែលលោកបានកាន់តាំងពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៦។
ក្រោយពីការលាចុះពីតំណែងរបស់លោកហានី មុលគី ព្រះចៅអាប់ដាឡាទី២ ក៏បានតែងតាំងភ្លាមៗរូបរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងអប់រំលោកអូម៉ា អាល់រ៉ាហ្សាក់ឲ្យរៀបចំសមាសភាពរដ្ឋាភិបាលថ្មី។ នៅហ្សកដានី ព្រះមហាក្សត្រមានទឹកមាត់ប្រៃ និងជាអ្នកតំណាងឲ្យស្ថិរភាពនយោបាយប្រទេស។ តែមានការលើកឡើងថា អន្តរាគមន៍របស់ព្រះអង្គហាក់យឺតពេលបន្តិច ព្រោះវិបត្តិសង្គមមួយនេះបានធ្វើឲ្យមានភាពប្រេះឆាមិនអាចផ្សះផ្សាបានរវាងរដ្ឋាភិបាល ក្រុមអ្នកតំណាងរាស្រ្ត ក្រុមសហជីព និងតួអង្គនយោបាយសំខាន់ៗជាច្រើនផ្សេងទៀត។ គួរជម្រាបជូនថា កំណែទម្រង់លើច្បាប់ពន្ធមួយនេះមិនត្រឹមតែទទួលការប្រឆាំងពីមហាជនទូទៅទេ សូម្បីតែនៅក្នុងចំណាមសមាជិករដ្ឋាភិបាល និងសមាជិកសភាក៏គ្មានការឯកភាពគ្នាដែរ។
ពិតណាស់ ការលាចុះពីតំណែងរបស់លោកហានី មុលគីជាការចង់បានរបស់បាតុករ តែអ្វីដែលពួកគេបន្តទាមទារបន្ថែម គឺការដកចេញទាំងស្រុងនូវច្បាប់ដំឡើងពន្ធលើប្រាក់ខែ និងពន្ធលើក្រុមហ៊ុន សហគ្រាស។ វាជារឿងបន្ទាន់មួយដែលព្រះចៅអាប់ដាឡាទី២ ត្រូវចាត់ចែងឲ្យបានលឿនបំផុត បើពុំនោះសោតទេ និងអ្វីដែលគ្រប់គ្នាកំពុងបារម្ភខ្លាំងជាងគេ គឺខ្លាចតែវិបត្តិសង្គមមួយនេះទាញរាជាណាចក្រហ្សកដានីឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងស្ថានភាពមហន្តរាយដូចប្រទេសជិតខាងស៊ីរី៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ