បីឆ្នាំក្រោយប្រតិបត្តិការរបស់សម្ព័ន្ធយោធាអារ៉ាប តើយេម៉ែនក្លាយជាយ៉ាងណា ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
សង្គ្រាមនៅយេម៉ែន មានគម្រប់បីឆ្នាំគត់ និងឈានចូលដល់ឆ្នាំទីបួននៅថ្ងៃទី ២៦មីនា២០១៨នេះហើយ គិតចាប់ពីអន្តរាគមន៍យោធាសម្ព័ន្ធអារ៉ាប ដឹកនាំដោយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដើម្បីគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលយ៉េមែន។ ជាសង្គ្រាមដែលបានធ្វើឱ្យមនុស្សស្លាប់ជិត ១សែននាក់ និងជាង៥៣ពាន់រងរបួស ព្រមទាំងជាពិសេសបានបង្កវិបត្តិមនុស្សធម៌យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនិងអាក្រក់បំផុតនៅលើពិភពលោក នេះបើតាមអង្គការសហប្រជាជាតិ។ នៅថ្ងៃនេះ អ្នកទទួលខុសត្រូវនៅភាគខាងលិចប្រទេសបានព្រមានថា ស្ថានភាពសង្គ្រាមនឹងកាន់តែធ្លាក់ដុនដាបទៀត។
យេម៉ែនបានធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលតាំងពីឆ្នាំ ២០១១ ដោយហេតុតែរលកនៃបដិវត្តន៍អារ៉ាប។ សង្គ្រាមដែលបានអូសបន្លាយ ហែកហួរ និងឈានដល់ការធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាពីសំណាក់កងសម្ព័ន្ធមិត្តអារ៉ាបដឹកនាំដោយប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត នៅថ្ងៃទី ២៦មីនា ២០១៥ ដើម្បីជួយគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ ទទួលស្គាល់ដោយអន្តរជាតិ និងកម្ចាត់បណ្តេញពីឧទ្ទាមហ៊ូទី។
បើតាមអង្គការសហប្រជាជាតិ អង្គការអន្តរជាតិ និងអ្នកទទួលខុសត្រូវនៅប៉ែកខាងលិចប្រទេសយេមែន សង្គ្រាមយេម៉ែនផុងខ្លួនក្នុងវិបត្តិមនុស្សធម៌ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុត ដោយបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សអស់ជិត ១សែននាក់ និងបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយេម៉ែនជាង៨លាននាក់ ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុបជិត៣០លាននាក់ប្រឈមនឹងគ្រោះទុរ្ភិក្ស ២២,២លាននាក់ កំពុងរង់ចាំជំនួយស្បៀង។
ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ បានអះអាងកាលពីថ្ងៃទី ១៥មីនា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ លក្ខខណ្ឌជីវិត និងការរស់នៅ បានធ្លាក់ចុះជាគំហុក អាចជាមហន្តរាយដ៏ធំ។ យេម៉ែនរស់រំពឹងលើជំនួយនាំចូលស្បៀងអាហារ ប៉ុន្តែ កំពង់ផែដែលជាច្រកនាំចូលដ៏សំខាន់របស់យេម៉ែន ត្រូវបិទខ្ទប់ ជាហេតុធ្វើឱ្យយេម៉ែនមានស្បៀងនាំចូលមិនគ្រប់គ្រាន់ មិនបានប្រមាណពាក់កណ្តាលនៃសេចក្តីត្រូវការផង។ ការនាំចូលស្បៀងធ្លាក់កាន់តែតិចទៅៗ និងធ្លាក់តិចបំផុតមិនធ្លាប់មាន នៅខែកុម្ភៈ គិតចាប់តាំងពីអង្គការសហប្រជាជាតិចាប់ផ្តើមធ្វើការត្រួតពិនិត្យការនាំចូលជំនួយស្បៀងមនុស្សធម៌មក។
ច្រកនេះកំពុងរងការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងខ្លាំងសឹងហៅបានថាជាការ “បិទខ្ទប់”តែម្តងផង។ នេះបើតាមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល Norwegian Refugee Council ពីព្រោះ ក្រោយពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីបានបាញ់មីស៊ីលសំដៅអាកាសយានដ្ឋានក្រុងរីយ៉ាដ (ជាមីស៊ីលបាលីស្ទិកផលិតដោយអ៊ីរ៉ង់) សម្ព័ន្ធយោធាអារ៉ាប ដែលបានសម្រេចគាបរឹតយេម៉ែនយ៉ាងខ្លាំង ដោយខ្លាចមានការនាំអាវុធមកពីអ៊ីរ៉ង់ (សត្រូវរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត)ចូលមកយេម៉ែន។
ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម
យ៉ាងណាក៏ដោយ រឿងនាំអាវុធចូលយេម៉ែននេះ វាជាសំណុំរឿងដ៏ស្មុគស្មាញ និងរាលដាលមានការចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញមកច្រើនបែបច្រើនយ៉ាងណាស់។ សូម្បីតែខាងសម្ព័ន្ធយោធាអារ៉ាបដែលដឹកនាំដោយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក៏រងការចោទប្រកាន់ដែរ។ កាលពីថ្ងៃទី ២៣ មីនា អង្គការAmnesty International បានចោទប្រកាន់ដល់បណ្តាប្រទេសលោលខាងលិច មានជាអាទិ៍ សហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស ព្រមទាំងបារាំង អេស្ប៉ាញឬក៏អ៊ីតាលីផង ថាបានបន្តលក់អាវុធឱ្យក្រុងរីយ៉ាដ និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ដើម្បីយកទៅធ្វើសង្គ្រាមវាយប្រហារនៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន ដែលអាចចាត់ទុកជាសក្តានុពលនាំឱ្យមានឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមផង។
មានភស្តុតាងច្រើនណាស់ដែលបញ្ជាក់ថា អាវុធរបស់កងសម្ព័ន្ធយោធាអារ៉ាបបានសម្លាប់ជីវិតជនស៊ីវិលយេម៉ែន។ ខួបគម្រប់បីឆ្នាំនៃការបើកប្រតិបត្តិការយោធាលើយេម៉ែន កាន់តែខិតមកដល់ អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស មានបញ្ជីឈ្មោះអ្នកមានសក្តានុពលជាប់បទឧក្រិដ្ឋសង្គ្រមាមានកាន់តែវែង។ ហើយទោះបីជាមានភស្តុតាង ឃើញមានជនស៊ីវិលជាច្រើនរងគ្រោះ ក៏ដោយក៏ក្រុមប្រទេសអ្នកលក់អាវុធ នៅតែមិនរួញរានឹងលក់ឱ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត មេដឹកនាំសម្ព័ន្ធយោធាអារ៉ាប និងអេមៀរ៉ាអារ៉ាបរួម មេកើយក្នុងក្រុមលំដាប់ទីពីរទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ