ពិភពលោកសោកស្តាយចំពោះការបាត់បង់បិតាបង្រួបបង្រួមជាតិអាល្លឺម៉ង់
ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ប្រទេសលោកខាងលិច នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី ១៧មិថុនាបានប្រតិកម្ម សោកស្តាយ នៅក្រោយមរណភាពរបស់ អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី អាល្លឺម៉ង់ លោកហែលមុត ខូល Helmut Kohlបានទទួលអនិច្ចកម្ម នៅថ្ងៃសុក្រម្សិលមិញ នៅក្នុងអាយុ ៨៧ឆ្នាំ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ឥស្សរជននយោបាយដ៏សំខាន់របស់អឺរ៉ុប នៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី ២ លោកហែលមុត ខូល អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់ (១៩៨២-១៩៩៨)បានទទួលមរណភាពនៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រទិ ១៧មិថុនា។ នេះបើតាមកាសែតអាល្លឺម៉ង់ Bild។
លោកហែលមុត ខូលដែលមានសុខភាពទ្រុតទ្រោម ដោយសារជម្ងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល និងពិការអង្គុយលើកៅអីកង់វិល តាំងពីឆ្នាំ ២០០៤ បានទទួលមរណភាពនៅអាយុ ៨៧ឆ្នាំ។
លោកស្រី នាយករដ្ឋមន្រ្តី អង់ហ្គេឡា មែរកិល នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ បានសរសេរសារសោកស្តាយ បាត់បង់មនុស្សដ៏សំខាន់ ដែលធ្លាប់បានជួយផ្លាស់ប្តូរជីវិតនយោបាយរបស់លោកស្រី។ លោកស្រីដឹងគុណ លោកហែលមុត ខូលដែលបានអូសទាញ លោកស្រីឲ្យចូលរួមក្នុងគណបក្ស រហូតបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់ ១២ឆ្នាំមកនេះ។
នាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលកាន់អំណាចបានយូរជាងគេ ប្រចាំសតវត្សរ៍ទី២០
កើតនៅឆ្នាំ ១៩៣០ នៅក្នុងគ្រួសារដែលមានឪពុកជាមន្រ្តីពន្ធដា លោកហែលមុត ខូលបានចូលប្រលូកក្នុងនយោបាយតាំងពីអាយុ ១៦ឆ្នាំ។ ជាមួយនឹងសញ្ញាប័ត្រថ្នាក់បណ្ឌិត ផ្នែកប្រវត្តិសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ លោកបានឈានឡើងកាំបន្តិចម្តងៗ រហូតបានក្លាយជាប្រធាន គណបក្សសហភាពគ្រិស្តប្រជាធិបតេយ្យ អស់រយៈពេល ២៤ឆ្នាំ។ នៅក្រោយការចាញ់ឆ្នោតរបស់បក្ស នៅឆ្នាំ ១៩៩៨ លោកស្រី អង់ហ្គេឡា ម៉ែរគិលបានបរិហារលោកហែលមុត ខូល ក្នុងរឿងអាស្រូវ ទទួលលុយពីបរទេស និងបានជំរុញឲ្យលោកដើរចេញពីតំណែងប្រធានបក្ស។
ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ អស់រយៈពេល ១៦ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ ១៩៨២ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩៨ លោកហែលមុត ខូល បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់ ដែលបានកាន់តំណែងយូរជាងគេ ប្រចាំ សតវត្សរ៍ទី ២០។ លោកហែលមុត ខូល ត្រូវបានពិភពលោក ជាពិសេសប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ ចារទុកក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត ថា ជាបិតាបង្រួបបង្រួមជាតិអាល្លឺម៉ង់។ អាល្លឺម៉ង់ ដែលត្រូវបានប្រទេសលោកខាងលិច ហើយនិងសហភាពសូវៀត ដែលជាអ្នកឈ្នះសង្រ្គាម បានពុះចែកចេញជាពីរ និងកាន់កាប់ រៀងៗខ្លួន នៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨២ ដល់ឆ្នាំ ១៩៨៩ លោកហែលមុត ខូល ធ្លាប់ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តីនៅអាល្លឺម៉ង់ខាងលិច ដែលស្ថិតនៅក្រោមការកាន់កាប់របស់ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច នាំមុខដោយអាមេរិក។ ប៉ុន្តែ នៅពេលជញ្ជាំងក្រុងប៊ែរឡាំងត្រូវបានចលនាមហាជនអាល្លឺម៉ង់ វាយផ្តួលរំលំនៅឆ្នាំ ១៩៨៩ និងឆ្លៀតពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនិស្តនៅអាល្លឺម៉ង់ ខាងកើត ចុះខ្សោយ លោកបានធ្វើឲ្យគេភ្ញាក់ផ្អើល ដោយបានដាក់ចេញនូវសំណើ១០ចំណុច ដើម្បីបង្រួបបង្រួមទឹកដីអាល្លឺម៉ង់ ឡើងវិញ នោះបើទោះបីជាការជំទាស់ពីលោកស្រីនាយករដ្ឋមន្រ្តីអង់គ្លេស ម៉ាហ្ការីត ថាតឆ័រ ប្រធានាធិបតីបារាំង ហើយនិងមេដឹកនាំសហភាពសូវៀត គឺ លោក ហ្គរបាឆក។
ប៉ុន្តែ នៅទីបំផុត លោកហែលមុត ខូលបានបញ្ចុះបញ្ចូលដោយជោគជ័យ ឲ្យសហភាពសូវៀត ដកកងទ័ពចេញពីទឹកដីអាល្លឺម៉ង់ ខាងកើត។ ជាមួយគ្នានោះ ជាមួយក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច លោកបានសន្យាគាំទ្រអូតង់ និងធានាថា អាល្លឺម៉ង់នឹងមិនពង្រឹងសមត្ថភាពដើម្បីធ្វើសង្រ្គាមបំផ្លាញប្រទេសដទៃដូចមុន។ ជាមួយនឹងការបើកភ្លើងខៀវពីក្រុមប្រទេសមហាអំណាចដែលកាន់កាប់ អាល្លឺម៉ង់ លោកហែលមុត ខូលបានឈ្នះឆ្នោត នៅឆ្នាំ ១៩៩០ ដោយនៅពេលនោះ លោកបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់ទាំងមូល គឺអាល្លឺម៉ង់ដែលត្រូវបានបង្រួបបង្រួមឲ្យចូលគ្នាតែមួយឡើងវិញ។
ស្ថាបនិកប្រាក់អឺរ៉ូ
នៅក្នុងសារTwitterនៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ ប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប ហ្សង់ក្លូត ហ្សុងគ័របានសរសរថា គ្មានលោកហែលមុត ខូល គឺប្រហែលជាគ្មានលុយអឺរ៉ូសព្វថ្ងៃនេះទេ។ លោកប្រធានាធិបតីបារាំង អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុងវិញ បានសរសេរថា គេកំពុងបាត់បង់អ្នកដែលគាំទ្រអឺរ៉ុបដ៏សំខាន់ម្នាក់។
លោកហែលមុត ខូល មិនត្រឹមជាបិតាបង្រួបបង្រួមជាតិអាល្លឺម៉ង់តែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ លោកគឺជាស្ថាបនិកដ៏សំខាន់ នៃការកសាងសហភាពអឺរ៉ុប ជាពិសេសគឺការបង្កើតលុយរួមអឺរ៉ូ។ ក្នុងតំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តី លោកបានបញ្ចុះបញ្ចូលប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់លះបង់ចោលលុយម៉ាករបស់អាល្លឺម៉ង់ដើម្បី ប្រើប្រាស់អឺរ៉ូ លុយរួមរបស់អឺរ៉ុបវិញ។
ការបង្រួបបង្រួមអាល្លឺម៉ង់ ហើយនិងកសាងអាល្លឺម៉ង់ ឡើងវិញ នៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប គឺជាមហិច្ឆតាដ៏ងប់ងុលរបស់លោក។ នៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបរទេស លោកហែលមុត ខូល ជាមេដឹកនាំប្រកបដោយទស្សនវិស័យ។ ប្រជាជនបារាំង នៅចងចាំជាប់ជានិច្ច រូបភាពដែលលោកខូលបានចាប់ដៃ អតីតប្រធានាធិបតីបារាំង ហ្វ្រង់ស័រ មីឌេរ៉ង់ ដើម្បីគោរពសពទាហានដែលបានស្លាប់នៅក្នុងសមរភូមិ រវាងបារាំងនិងអាល្លឺម៉ង់។ ភាពស្និទ្ធស្នាល និងស្មោះត្រង់របស់លោកខូល បានបង្ហាញពីមេដឹកនាំអាល្លឺម៉ង់ម្នាក់ ដែលចង់កសាងមិត្តភាពជាមួយបារាំង។
ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកពូទីន នៅថ្ងៃសៅរ៍ ក៏បានផ្ញើសារសោកស្តាយចំពោះការបាត់បង់មេដឹកនាំអាល្លឺម៉ង់ ម្នាក់ ដែលធ្លាប់ជួយធ្វើឲ្យអាល្លឺម៉ង់ និងរុស្ស៊ី មានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នា។ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់ លោកហែលមុត ខូល ត្រូវគេស្គាល់ថា ជាមនុស្សម្នាក់ដែលបានជំរុញឲ្យលោកហ្គរបាឆក អតីតមេដឹកនាំសហភាពសូវៀត ចាប់ដៃចរចាប៊ូស ឪពុក អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដើម្បីឲ្យអាល្លឺម៉ង់ទាំងពីរ អាចរួបរួមចូលគ្នាវិញ នៅ១ឆ្នាំក្រោយជញ្ជាំងប៊ែរឡាំង ត្រូវគេវាយផ្តួលរំលំ។
នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ ប្រតិកម្មទៅនឹងមរណភាពរបស់លោកខូល លោកហ្គរបាឆកបានសរសេរថា លោកហែលមុត ខូល គឺជាឥស្សរជនសំខាន់ដែលបានបន្សល់ទុកស្នាដៃ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តអាល្លឺម៉ង់ អឺរ៉ុប ហើយនិងអន្តរជាតិទាំងមូល។ ចំណែកលោកប៊ូស ឪពុកវិញ បានស្វាគមលោកហែលមុត ខូលថា ជាមិត្តនៃសេរីភាព និងជាមេដឹកអឺរ៉ុបដ៏សំខាន់ម្នាក់ នៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២។
ជីវិតនយោបាយដែលចុះស្រអាប់ដោយសារតែរឿងអាស្រូវពុករលួយ
ឥទ្ធិពល និងមុខមាត់ប្រជាប្រិយភាពរបស់ហែលមុត ខូល បានចុះស្រអាប់ ចាប់តាំងពីលោកបានចាញ់ឆ្នោត នៅឆ្នាំ ១៩៩៨។
ការនៅក្រាញអំណាច ច្រើនឆ្នាំ ដល់ទៅ ១៦ឆ្នាំ ជាហេតុផលមួយ ធ្វើឲ្យរូបភាពរបស់លោកមិនសូវល្អ។ អ្វីដែលសំខាន់ជាងនោះ គឺមុខមាត់ ប្រជាប្រិយភាព និងស្នាដៃរបស់លោកត្រូវបំពុល បំផ្លាញដោយសារតែរឿងអាស្រូវ ទទួលលុយពីបរទេស សម្រាប់ យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់លោកនៅទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ ១៩៩០។ លោកហែលមុត ខូលវិញ ក៏ ធ្លាប់បានរិះគន់នយោបាយបើកចំហរដល់ជនអន្តោប្រវេសន៍របស់លោកស្រីមែរកិល និងនយោបាយរឹតត្បិតថវិកាដោយសារវិបត្តិប្រាក់បំណុលនៅអឺរ៉ុប។ ប៉ុន្តែ លោកហែលមុត ខូលដែលមានជម្ងឺដាច់សរសៃខួរក្បាល បានដកខ្លួនចេញឆ្ងាយពីពិភពនយោបាយ ដែលលោកងប់ងុល ចូលប្រលូកតាំងពីអាយុ ១៦ឆ្នាំ។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ