វិបត្តិស៊ីរី៖កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិកំពុងបានបំផ្លាញជាថ្មីដោយអំពើហិង្សានៅស៊ីរី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៧
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៣ កុម្ភៈ សន្និសីទអន្តរជាតិដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយឲ្យវិបត្តិស៊ីរីបានបើកធ្វើនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វ៊ីស។ គិតតាំងពីស៊ីរីធ្លាក់ក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិលហែកហួរគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០១១ មក នេះជាលើកទី៤ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានរៀបចំឲ្យមានសន្និសីទនេះឡើងក្នុងគោលដៅបិទបញ្ចប់ជម្លោះនៅតំបន់ដើមបូព៌ាមួយនេះ។ តែបើតាមមើលទៅ និងក៏ដូចជានៅក្នុងសន្និសីទមុនៗដែរ ការខ្វែងគំនិតគ្នានៅមានច្រើនដែលគេពិបាកនិយាយបញ្ចុះបញ្ចូលគូភាគីជម្លោះស៊ីរីឲ្យអង្គុយចរចាទល់មុខគ្នាបាន។ តើមានបញ្ហាចម្រូងចម្រាសអ្វីខ្លះដែលគូភាគីស៊ីរីពិបាកនិយាយចុះសម្រុងគ្នា និងថា តើសហគមន៍អន្តរជាតិអាចធ្វើអ្វីឲ្យលើសពីនេះដើម្បីសន្តិភាពនៅស៊ីរី?
សន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី៤ រៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វ៊ីសដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាពឲ្យស៊ីរីដែលគេហៅថា « ហ្សឺណែវទី៤ » ទើបចាប់ផ្តើមមិនបានប៉ុន្មានថ្ងៃផង ក៏ស្រាប់លេចឡើងនូវក្តីអស់សង្ឃឹមបាត់ទៅហើយ។ អស់សង្ឃឹមក៏ដោយសារតែនៅក្នុងពេលបើកកិច្ចប្រជុំ គូភាគីជម្លោះស៊ីរីដែលមានវត្តមាននៅកន្លែងប្រជុំ គឺខាងក្រុមរដ្ឋាភិបាល និងខាងក្រុមប្រឆាំងបានបង្ហាញឲ្យឃើញរួចជាស្រេចនូវភាពមិនទុកចិត្តគ្នា។ សូមជម្រាបជូនថា កិច្ចប្រជុំនេះដឹកនាំដោយលោកស្តាហ្វាន មីស្ទូរ៉ា ប្រេសិតពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសំណុំរឿងស៊ីរី។
មុននឹងប្រកាសបើកសន្និសីទជាផ្លូវការ លោកមីស្ទូរ៉ាបានបើកជំនួបដាច់ដោយឡែកពីគ្នាជាមួយគូបដិបក្ខស៊ីរី មុននឹងអញ្ជើញភាគីជម្លោះផ្ទៃក្នុងទាំងពីរឲ្យចូលអង្គុយតុរួមគ្នានៅក្នុងពិធីបើកសន្និសីទ។ តែគេសម្គាល់ឃើញថា ភាគីទាំងពីរបានត្រឹមតែសំឡឹងមើលគ្នាទៅវិញ ទៅមកដោយមិនបានឆ្លើយឆ្លងសម្តីដាក់គ្នា សូម្បីតែមួយម៉ាត់ក៏គ្មានដែរ។ ទន្ទឹមគ្នានេះនៅ
ក្នុងប្រទេសស៊ីរីឯណោះ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកពីសំណាក់ទ័ពរុស្ស៊ី និងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីលើតំបន់ក្រុមប្រឆាំងកំពុងបន្តមានដូចរៀងរាល់ថ្ងៃ។
បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៥ កុម្ភៈ ពោល ២ថ្ងៃក្រោយសន្និសីទបើកទ្វារ ស្រាប់តែមានអំពើភេរវកម្មអត្តឃាតសំដៅលើអាគារទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរីក្នុងទីក្រុង Homs ដែលបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់មនុស្ស ៤២នាក់ ក្នុងនោះ មានប្រមុខស៊ើបការណ៍សម្ងាត់យោធាស៊ីរីម្នាក់ដែលជាមនុស្សជំនិតរបស់លោកប្រធានាធិបតីស៊ីរីអាសាដ។ អំពើភេរវកម្មនេះជាស្នាដៃរបស់ចលនា Fateh al-Cham អតីតសាខាអង្គការអាល់កៃដាក្នុងទឹកដីស៊ីរី។ គេអាចនិយាយបានថា អំពើភេរវកម្ម ឬមួយអំពើហិង្សាមិនមែនជារឿងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលប៉ុន្មានទេ ព្រោះវាបានកើតមានសឹងរាល់ថ្ងៃទៅហើយ។
តែសម្រាប់លោកស្តាហ្វាន មីស្ទូរ៉ាវិញ លោកមិនបានយល់ឃើញថាជារឿងចំឡែកទេ ផ្ទុយទៅវិញ គឺជាទង្វើប៉ុនប៉នបំផ្លាញ និងបំពុលបរិយាកាសនៅក្នុងសន្និសីទ។ លោកមីស្ទូរ៉ាបានបញ្ចេញប្រតិកម្មខ្លាំងៗថា ឲ្យតែដល់ពេលមានបើកសន្និសីទម្តងៗ តែងតែមានមនុស្សព្យាយាមបង្កឲ្យមានបញ្ហានៅក្នុងដំណើរស្វែងរកសន្តិភាព។ ចំណាប់អារម្មណ៍បង្កប់ដោយការព្រមាន និងក្តីបារម្ភរបស់លោកមីស្ទូរ៉ាដូចនេះពិតជាមិនខុសប៉ុន្មានឡើយ ព្រោះថា នៅក្រោយប្រតិកម្មរបស់លោកមីស្ទូរ៉ាបន្តិច ក៏មានផ្ទុះប្រតិកម្មចេញពីរបបស៊ីរីស្តីពីអំពើភេរវកម្មអត្តឃាតក្នុងទីក្រុង Homs ដែរ។
ប្រតិកម្មរបស់ទីក្រុងដាម៉ាស់បានធ្វើឡើងតាមរយៈលោកបាស្ហា អាល់យ៉ាហ្វារី អ្នកតំណាងរបស់ខ្លួននៅក្នុងកិច្ចចរចា។ នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត លោកអាល់យ៉ាហ្វារីបានសន្យាផ្តន្ទាទោសលើចលនា ឬជនដែលបានរៀបចំអំពើភេរវកម្មនេះ ព្រមទាំងបានស្នើឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ និងក្រុមប្រឆាំងចេញមុខថ្កោលទោសជាផ្លូវការលើអំពើភេរវកម្មអត្តឃាតនោះ។ បន្ទាប់មកទៀត អ្នកតំណាងចរចាខាងរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីរូបនេះបានរម្លឹកម្តងជាពីរដងថា អាទិភាពទី១ នៃកិច្ចចរចាក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវពេលនេះ គឺនិយាយអំពីភេរវនិយម។
ជាការឆ្លើយតបវិញនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតដាច់ដោយឡែក អ្នកតំណាងពួកប្រឆាំងបានចេញមុខថ្កោលទោសអំពើភេរវកម្ម តែនិយាយជាលក្ខណៈទូទៅ ពោលមិននិយាយចំភេរវកម្មនៅក្នុងទីក្រុង Homs ទេ។ សូមជម្រាបជូនថា តាមកម្មវិធីដែលបានគ្រោងទុក សន្និសីទអន្តរជាតិត្រូវលើកប្រធានបទចំនួន ៣ ទៅជជែក ទី១ ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលអន្តរកាល ទី២ ការធ្វើកំណែទម្រង់ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងទី៣ កំណត់ពេលរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ទីបំផុត កិច្ចចរចាសន្និសីទអន្តរជាតិពេលនេះបែរជាត្រូវដាក់ជំនួសដោយរឿងភេរវនិយមទៅវិញ។ វិលទៅ វិលមក សន្និសីទបានឈានមកដល់ផ្លូវបំបែកមួយដែលគេមិនដឹងជ្រើសរើសផ្លូវមួយណាដើម្បីបន្តកិច្ចចរចាទេ។ សូម្បីតែលោកស្តាហ្វាន មីស្ទូរ៉ាដែលធ្លាប់តែទទួលបេសកកម្មលំបាកៗ និងមានបទពិសោធន៍ជាអន្តរការីក៏ដូចជាទាល់ច្រកដែរ។
ប្រសិនបើសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី៤ ពេលនេះទទួលបរាជ័យដូច ៣ដងលើកមុន តើវាជាកំហុសរបស់អ្នកណា?។
មានតែតួអង្គពីរគត់ដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះបរាជ័យនេះ គឺភាគីរដ្ឋាភិបាល និងភាគីប្រឆាំងដែលបន្តមិនជ្រលក់មាត់រកគ្នាទាល់តែសោះ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ សូម្បីតែក្រុមប្រឆាំងខ្លួនឯងក៏មានដល់ទៅ ៣ក្រុមសម្រាប់កិច្ចប្រជុំតែមួយ ក្នុងនោះ មួយជាក្រុមដាច់ខាត និងពីរទៀតជាក្រុមគាំទ្រដោយប្រទេសរុស្ស៊ី។ ក្រុមអ្នកការទូតបស្ចិមលោកបានយល់ឃើញដូចគ្នាថា បើភាគីជម្លោះផ្ទៃក្នុងទាំងពីរបានអង្គុយចរចាទល់មុខគ្នា ទោះបីជាមិនទាន់និយាយចុះសម្រុងគ្នាក៏ដោយ ក៏វាជាជោគជ័យមួយធំធេងណាស់សម្រាប់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ។
ដូច្នេះឃើញថា សន្តិភាពហាក់នៅឆ្ងាយនៅឡើយសម្រាប់ស៊ីរីដែលបានស្គាល់សង្រ្គាមហែកហួរគ្នា ៦ឆ្នាំដោយបានផ្តាច់ជីវិតមនុស្សជាង ៣០០ ០០០នាក់ និងមានជនភៀសខ្លួនរាប់លាននាក់។ ជោគជ័យ ឬបរាជ័យនៅក្នុងដំណើរស្វែងរកសន្តិភាព គឺវាអាស្រ័យទំាងស្រុងលើឆន្ទៈរបស់ភាគីជម្លោះនីមួយៗ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ