ហ្វាំងឡង់ ប្រទេសដែលប្រជាជនមានសេចក្តីសុខសុភមង្គល ជាងគេលើលោក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១២
ប្រទេសហ្វាំងឡង់ ស្ថិតនៅទ្វីបអឺរ៉ុប ភាគខាងជើង ទើបតែត្រូវបានគេចាត់ថ្នាក់ ថាជាប្រទេស ដែលប្រជាជន មានសេចក្តីសុខសុភមង្គល ល្អជាងគេបង្អស់ នៅលើលោក។ ការចាត់ថ្នាក់ប្រចាំឆ្នាំនេះ ធ្វើឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយយោងទៅលើការវាយតម្លៃ របស់ប្រជាជនដែលរស់នៅ តាមប្រទេសនីមួយៗ។ កាលពីឆ្នាំ២០១៨ ប្រទេសហ្វាំងឡង់ បានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ដដែលនេះ ម្តងរួចហើយ។ តើហ្វាំងឡង់ ដែលជាប្រទេសមានសីតុណ្ហភាព ត្រជាក់ខ្លាំង និងពុំសូវមានពន្លឺព្រះអាទិត្យនេះ មានអាថ៌កំបាំងអ្វីខ្លះ ទើបធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្លួន មានសេក្តីសុខសុភមង្គល លើសគេបែបនេះ?
កាលណាគេនិយាយពីប្រទេសហ្វាំងឡង់ គឺគេនឹកដល់ ទៅរូបភាពមួយចំនួន ដែលបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពទឹកកកសំឡីសក្បុស ដើមឈើនានាត្រូវគ្រប់ដណ្តប់ ទៅដោយទឹកកក ក្នុងសីតុណ្ហភាពយ៉ាងត្រជាក់ ពិបាកទ្រាំ។ ស្ថិតនៅខាងជើងបង្អស់នៃទ្វីបអឺរ៉ុប ជាប់ជាមួយនឹងដែនមហាសមុទ្រទឹកកកអាកទិក ហ្វាំងឡង់ មានរដូវរងារត្រជាក់ខ្លាំង មានរយៈពេលវែងសឹងតែកន្លះឆ្នាំ។ ៦ខែក្នុងមួយឆ្នាំ ប្រជាជនហ្វាំងឡង់ សឹងតែមិនដែលបានឃើញពន្លឺព្រះអាទិត្យទេ ដោយត្រូវរស់នៅក្នុងបរិយាកាសមេឃមីប្រផេះៗ ស្រទុំជាប្រចាំ។
ធ្លាប់ជាប្រទេស ដែលមានករណីធ្វើអត្តឃាតច្រើនបំផុត
មានមតិយល់ឃើញជាច្រើន តែងតែលើកឡើងថា ពន្លឺព្រះអាទិត្យមានសារៈសំខាន់ណាស់ ព្រោះវាជះឥទ្ធិពលដោយផ្ទាល់ ទៅលើកត្តាចិត្តសាស្ត្ររបស់មនុស្ស។ ពេលណាមានពន្លឺព្រះអាទិត្យគ្រប់គ្រាន់ មនុស្សរមែងមានអារម្មណ៍ជ្រះថ្លាស្រលះល្អ ប្រកបដោយសេចក្តីសុខ។ ដោយឡែក ប្រទេសហ្វាំងឡង់ ដែលមានសីតុណ្ហភាពត្រជាក់នោះ គឺជាទីដែលប្រជាជន រស់នៅមានសេចក្តីសុខ សុភមង្គលជាងគេបង្អស់ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសផ្សេង។ ចំណាត់ថ្នាក់នេះ គឺហ្វាំងឡង់ បានទទួលចំនួន២ឆ្នាំជាប់គ្នា ២០១៨ និង២០១៩។
ជាការពិត ហ្វាំងឡង់ ពិតជាមានចំណុចពិសេសអ្វីផ្សេងទៀត ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសនេះ មានអារម្មណ៍ថា ពួកគេ រស់នៅមានសេចក្តីសុខ សុភមង្គល។ បើក្រឡេកមើលអតីតកាល នៅរវាងទសវត្សឆ្នាំ៩០ ប្រទេសហ្វាំងឡង់ ជាប្រទេសដែលមានចំនួនករណីធ្វើអត្តឃាត ខ្ពស់ជាងគេលំដាប់ទី២ បន្ទាប់ពីប្រទេសហុងគ្រី។ ប្រជាជនហ្វាំងឡង់ ធ្លាប់ត្រូវបានគេយល់ថា ជាមនុស្សសោះអង្គើយ ឯកោ មិនសប្បាយចិត្ត ហាក់ពេញដោយកង្វល់អ្វីម្យ៉ាង។
ប៉ុន្តែប្រមាណជាង២០ឆ្នាំមកនេះ ស្ថាប័នសុខភាពសាធារណៈហ្វាំងឡង់ បានធ្វើការយកចិត្តទុកដាក់ ដើម្បីទប់ស្កាត់បញ្ហាការធ្វើអត្តឃាតនេះ។ បច្ចុប្បន្ន បើយោងតាមតួលេខរបស់អង្គកាសុខភាពពិភពលោក ហ្វាំងឡង់ បានធ្លាប់មកនៅលំដាប់ទី២២ ក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមាន ចំនួនអត្តឃាតច្រើនបំផុត។
សតិអារម្មណ៍មិនស្រស់ថ្លា ពេញដោយកង្វល់ អាចទទួលឥទ្ធិពលពីកត្តាអាកាសធាតុដែលត្រជាក់ ពុំសូវមានពន្លឺព្រះអាទិត្យ។ តែយ៉ាងណា តែកាលណាមនុស្សម្នាក់ មានវិបត្តិក្នុងចិត្ត ទោះចង់រស់នៅទីណាក៏ដោយ ក៏មនុស្សនោះអាចប្រឈមនឹងការធ្វើអត្តឃាតដែរ។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Timo Partonen អះអាងថា បច្ចុប្បន្ននេះ នៅហ្វាំងឡង់ ប្រជាជនហាក់បើកចំហរច្រើន ហើយហ៊ាននិយាយពីវិបត្តិផ្លូវចិត្ត ព្រោះពួកគេមានអារម្មណ៍ថា សង្គមអាចជួយយកអាសារ ជ្រោមជ្រែងផ្នែកស្មារតី។
សេចក្តីសុខផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត ទាំងផ្ទាល់ខ្លួន និងក្នុងសង្គម
អារម្មណ៍រស់នៅមានសេចក្តីសុខមានសុភមង្គល គឺជាអារម្មណ៍ផ្ទាល់ខ្លួន ដែលមនុស្សម្នាក់ៗអាចវាយតម្លៃ។ ជីវិតមានសេចក្តីសុខ គឺជាជីវិតរស់នៅជាក់ស្តែងប្រចាំថ្ងៃ ដែលមនុស្សម្នាក់រំពឹងចង់បាន ហើយដែលគេយល់ថា វាគ្រប់គ្រាន់ ដូចអ្វីដែលមនុស្សនោះស្រម៉ៃចង់បាន មិនថា ការងារ គ្រួសារ ជីវិតឯកជន សុខភាព ការលំហែរ កត្តាសន្តិសុខ និងកត្តាសម្ភាៈជាដើម។
ពោលគឺឆ្លងកាត់ការវាយតម្លៃ ទៅលើចំណុចទាំងអស់នេះ ពីសំណាក់ប្រជាជនជាច្រើននាក់ មកពីប្រទេសប្រមាណជា១៥៦ប្រទេស ទើបអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមអ្នកជំនាញ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ អាចសន្មត់ថា ប្រជាជនហ្វាំងឡង់ រស់នៅមានសេចក្តីសុខ សុភមង្គលជាងគេ។
ប្រជាជនហ្វាំងឡង់ភាគច្រើន អះអាងថា ខ្លួនរស់នៅដោយស្ងប់ស្ងាត់ ដោយសេចក្តីសុខ មិនខ្វះអ្វី មិនថាផ្នែកសម្ភារៈ ឬក៏ផ្នែកទំនាក់ទំនងក្នុងសង្គម មិត្តភ័ក្តឬក្រុមគ្រួសារទេ។ បន្ថែមពីសេចក្តីសុខ ផ្លូវកាយនិងផ្លូវចិត្តនេះ ប្រជាជនហ្វាំងឡង់អះអាងថា ពួកគេរស់នៅប្រកបដោយសុវត្ថិភាព សន្តិសុខខ្ពស់បំផុត។ ពួកគេទទួលបាន នូវសេវាសាធារណៈ សឹងតែល្អឥតខ្ចោះ ពីរដ្ឋ។ ប្រព័ន្ធអប់រំទៀតសោត ក៏មានលក្ខណៈល្អប្រសើរ ដែលផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ ទៅលើក្មេងគ្រប់កម្រិត ជាពិសេសក្មេងដែលមានការលំបាក ជាជាងការចាប់បង្ខំ ជំរុញឲ្យក្មេង គិតតែពីប្រកួតប្រជែងគ្នា។
ជាការពិត សេចក្តីសុខសុភម្គល មិនអាស្រ័យតែទៅលើកត្តាបុគ្គលម្នាក់ៗទេ តែវាទទួលឥទ្ធិពល ដោយផ្ទាល់ ពីកត្តាសង្គម។ រដ្ឋាភិបាលហ្វាំងឡង់ បានព្យាយាមជាប្រចាំ ក្នុងការកាត់បន្ថយ វិសមភាព ឬគម្លាតគ្នានៅក្នុងសង្គម តាមរយៈការផ្តល់សេវាសាធារណៈ ដែលស្មើភាព និងយុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ រដ្ឋហ្វាំងឡង់ មានវិធានការជាច្រើន ជួយដល់ប្រជាជនក្រីក្រ អ្នកដែលជួបបញ្ហាលំបាកផ្សេងៗ ឬមនុស្សចាស់ជរាជាដើម។ សមភាពសង្គម យុត្តិធម៌សង្គម សាមគ្គីភាពក្នុងសង្គម ទាំងអស់នេះ គឺជាអាទិភាព នៃដំណើរការរដ្ឋបាល របស់ប្រទេសហ្វាំងឡង់។
មានទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯង ហើយមិនត្រូវការអ្វីឲ្យលើសពីនេះ
គឺភាពល្អប្រសើរ នៃកត្តាសង្គមទាំងអស់នេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនហ្វាំងឡង់ម្នាក់ៗ មានទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯង ហើយមិនបារម្ភខ្វាយខ្វល់អ្វី ហើយក៏មិនត្រូវការអ្វីឲ្យលើសពីនេះ ក្រៅតែពីរស់នៅយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់ ពោរពេញដោយសេចក្តីសុខ។ កត្តាធម្មជាតិ ក៏ជាផ្នែកមួយ ជំរុញឲ្យប្រជាជនហ្វាំងឡង់ ចូលចិត្តភាពស្ងប់ស្ងាត់ដែរ។ ហ្វាំងឡង់សំបូរទៅដោយព្រៃដើមសាប៉ាំង ហើយនឹងបឹងធម្មជាតិ ប្រមាណ១សែន៨ម៉ឺនបឹង។ ផ្ទះនៅជាប់នឹងមាត់ទឹក អមដោយព្រៃឈើដាច់កន្ទុយភ្នែក គឺជាភាពស្ងប់ស្ងាត់ ដែលប្រជាជនហ្វាំងឡង់ស្រលាញ់បំផុត។ ប្រជាជនហ្វាំងឡង់ រស់នៅកៀកជាប់ជាមួយនឹងធម្មជាតិ ជាទីបំផុត។
យ៉ាងណាមិញ ប្រទេសនៅជុំវិញហ្វាំងឡង់ ដូចជាស៊ុយអែត ន័រវែស ដាណឺម៉ាក ជាដើម ដែលមានកត្តាភូមិសាស្ត្រ គំរូរដ្ឋបាល និងគំរូសង្គម ប្រហាក់ប្រហែលនិងហ្វាំងឡង់ ប្រទេសទាំងនេះ សុទ្ធសឹងតែជាប្រទេស ដែលជាប់ក្នុងចំណោម១០ប្រទេស ដែលប្រជាជនរស់នៅមានសេចក្តីសុខបំផុត។
សេចក្តីសុខ មិនអាស្រ័យទៅលើភាពហ៊ឺហារ សម្ភារៈទំនើបៗ ឬផ្ទះធំស្កឹមស្កៃនោះទេ។ អ្វីដែលសំខាន់បំផុត គឺសេចក្តីសុខផ្លូវចិត្ត រស់នៅដោយសុខសាន្តក្នុងសង្គម និងជាមួយនឹងធម្មជាតិដ៏ស្ងប់ស្ងាត់។ ក៏ប៉ុន្តែសេចក្តីសុខសុភមង្គលរបស់ប្រជាជន នឹងមិនមានទេ ដរាបណា គ្មានការធានាពីអំណាចរដ្ឋបាល ក្នុងការរៀបចំ ឲ្យមានយុត្តិធម៌ និងសមធម៌ក្នុងសង្គម។ រដ្ឋត្រូវធានា ឲ្យមានសេវាសាធារណៈ ដែលបំរើពលរដ្ឋ ក្នុងទិសដៅតែមួយគត់ គឺចង់ឲ្យពលរដ្ឋ បានប្រកបដោយសេចក្តីសុខ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ