ផែនដីប្រឈមនឹងការផុតពូជសត្វទ្រង់ទ្រាយធំ !
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥២
សត្វចិញ្ចឹមកូនដោយទឹកដោះ សត្វស្លាប សត្វល្មូន សត្វរស់ក្នុងទឹកលើគោក ត្រី ... ចំនួន សត្វនៅលើផែនដី បានថយចុះអស់៦០% នៅរវាងពីឆ្នាំ១៩៧០ដល់ឆ្នាំ២០១៤។ នេះបើតាមមូលនិធិពិភពលោកដើម្បីធម្មជាតិ ហៅកាត់ថា WWF ដែលទើបចេញផ្សាយរបាយការណ៍ចុងក្រោយរបស់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី ៣០តុលា ២០១៨។ ជាការបាត់បង់សត្វ ដែលបានឈានចូលកំរិតអាសន្ន និងដែលតម្រូវឱ្យពិភពលោកត្រូវប្តូរសកម្មភាពនិងស្វែងរកកិច្ចព្រមព្រៀងសង្គ្រោះធម្មជាតិ ជាបន្ទាន់។
របាយការណ៍ “ផែនដីរស់រវើក” របស់មូលនិធិពិភពលោកដើម្បីធម្មជាតិ WWF ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃនេះ បានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីការថយចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃជីវិតសត្វលើភពផែនដីទាំងមូល។
បើតាមលទ្ធផលសិក្សាតាមដានជីវិតសត្វជាង៤ពាន់ប្រភេទ ចំនួនជាង១ម៉ឺន៦ពាន់ក្បាល នៅរវាងពីឆ្នាំ១៩៧០ដល់ឆ្នាំ២០១៤ ចំនួនសត្វព្រៃ (សត្វរស់ក្នុងធម្មជាតិ) បានបាត់បង់អស់ទៅ៦០%។ ហើយចំនួនសត្វរស់នៅក្នុងទឹកសាប បានធ្លាក់ចុះអស់ទៅ៨០% !
បរិមាណសត្វបានធ្លាក់ចុះនៅទូទាំងពិភពលោក តែតំបន់ត្រូពិកប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ។ នៅតំបន់ការ៉ាអ៊ីប/អាមេរិកកណ្តាល បរិមាណសត្វធ្លាក់ចុះអស់៨៩% ក្នុងរយៈពេល៤៤ឆ្នាំ។ អាមេរិកខាងជើងនិងតំបន់ប៉ូល គ្រាន់បើជាងគេដោយមានបាត់បង់ចំនួនសត្វតែ២៣% និង៣១%នៅតំបន់អឺរ៉ុប/អាហ្វ្រិកខាងជើង និងដើមបូព៌ា។
ដំណើរឆ្ពោះទៅរកការផុតពូជ
ជាទូទៅការបាត់បង់បរិមាណសត្វ ជាការគំរាមកំហែងខ្លាំងជាងគេ ! ក្នុងន័យនេះ បើតាម សន្ទស្សន៍នៃការផុតពូជ មានពពួកសត្វ៥ប្រភេទ ៖ សត្វស្លាប សត្វចិញ្ចឹមកូនដោយទឹកដោះ សត្វរស់ក្នុងទឹកផងលើគោកផង ពពួកផ្កាថ្ម និងរុក្ខជាតិក្នុងទឹក Cycadales កំពុងធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅរកការផុតពូជ ក្នុងល្បឿនលឿនក្រៃ ! លឿនខ្លាំង ពី ១០០ ទៅ១ពាន់ដង លើសកាលពីសម័យដែលមនុស្សមិនទាន់មានសកម្មភាពបំផ្លិចបំផ្លាញជីវិតជីវចម្រុះនិងគីមីសាស្ត្ររបស់ផែនដី។ សម្រាប់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ជីវិតសត្វនៅភពផែនដីបច្ចុប្បន្ននេះកំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលផុតរលត់ពូជទាំងហ្វូងៗ។ ដំណើរផុតពូជទើបតែមានជាលើកទី៦ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងអំឡុងពេល៥រយលានឆ្នាំ នៃការកកើតជីវិតសត្វលោក។
សកម្មភាពមនុស្សជាដើមហេតុចំបង
សម្រាប់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ មូលហេតុចំបង ដែលនាំឱ្យជីវិតសត្វចុះថយ គឺជាស្នាដៃមនុស្ស ! សេចក្តីត្រូវការផ្នែកទទួលទាន កសិកម្មបែបប្រពលវប្បកម្ម បែបបំផ្លិចបំផ្លាញដី នេសាទហួសហេតុ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការបំពុលបរិស្ថានដោយប្រើផ្លាស្ទិក។ តើនេះមិនមែនជាសកម្មភាពរបស់មនុស្សទេឬ ?!
មនុស្សត្រូវការសព្វត្រូវការគ្រប់ ថាមពល ទឹក ព្រៃ ត្រី ចំណីអាហារ ជីរ ថ្នាំសម្លាប់សត្វ រ៉ែ ... សេចក្តីត្រូវការរបស់មនុស្សផ្នែកធនធានធម្មជាតិបានកើនឡើង ក្នុងកំរិតដល់ទៅ១៩០% នារយៈពេល៥០ឆ្នាំ ចុងក្រោយនេះ រហូតអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានហៅ ដំណាក់កាលនេះថា ជាការ“បង្កើនល្បឿន”។ សម្រាប់មូលនិធិពិភពលោកដើម្បីធម្មជាតិ WWF ផែនដី បានឈានចូលដល់សករាជថ្មី ក្លាយជាភពដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ពូជសត្វតែមួយពួក នោះគឺមនុស្ស។
មនុស្សលុកលុយគ្រប់ទិសតំបន់ ៖ គិតមកត្រឹមថ្ងៃនេះ មានចំណែកដីផែនដីប្រមាណ១ភាគបួនប៉ុណ្ណោះដែលមិនទាន់ត្រូវបានមនុស្សទៅឆ្កឹះឆ្កៀល។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០៥០ ដីទំនេរ គេចផុតពីសកម្មភាពមនុស្សនឹងមានសល់តែ១០%ប៉ុណ្ណោះ។ តំបន់ដីសើម រងគ្រោះខ្លាំងជាងគេដោយបានបាត់បង់ផ្ទៃដី អស់ទៅ ៨៧%បើប្រៀបធៀបទៅនឹងសម័យមុនឧស្សាហកម្ម។
ការធ្វើកសិកម្មដើម្បីឆ្លើយតបនឹងសេចក្តីត្រូវការផ្នែកចំណីអាហារមនុស្ស ក៏ជាមូលហេតុចំបងមួយទៀត នៃការបង្កើនល្បឿនហិនហោចជីវិតរុក្ខជាតិនិងសត្វ។ ៤០%នៃផ្ទៃផែនដី ត្រូវបំផ្លែងទៅជាដីកសិកម្ម ដោយត្រូវការទឹកប្រមាណ៧០% និង ជាង៣០%នៃឧស្ម័នកាបូនិក ក៏មានប្រភពមកពីកសិកម្ម។ ដំណាំសណ្តែក ប្រេងដូង និងការចិញ្ចឹមគោ ជាដើមហេតុនៃការកាប់ព្រៃឈើអស់៨០% នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
មនុស្សបានបំផ្លាញប្រព័ន្ធអេកូសាស្ត្រ ដែលខំបង្កើតនិងចិញ្ចឹមយើងរហូតមក ហើយឥលូវប្រព័ន្ធអេកូសាស្ត្រនេះកំពុងតែចាប់រលំ។ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ មនុស្សទាញយកផល ជំពាក់ពីផែនដីកាន់តែច្រើនឡើងៗ។
បដិវត្តធម្មជាតិ
ជាមានសំណាងល្អ មនុស្សបានដឹងយ៉ាងច្បាស់លាស់ថាមានអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនាពេលនេះ ! ហេតុដូច្នេះហើយបានជាWWF បានអំពាវនាវឱ្យពិភពលោកនាំគ្នាបញ្ចេញសកម្មភាព ភ្លាមពីពេលនេះដល់ឆ្នាំ២០២០ ដោយគ្រប់ប្រទេសត្រូវសន្យាកាត់បន្ថយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ផង និងទទួលព្រមការពារធម្មជាតិទៀត នៅក្នុងសន្និសីទពិសេសនៅប៉េកាំង។ សន្នសីទដែលរៀបចំឡើងក្នុងកម្មវត្ថុកាត់បន្ថយ ឱ្យដល់សូន្យ ការបាត់បង់ជីវចម្រុះនៅឆ្នាំ២០៣០។
ចំពោះបញ្ហាអាកាសធាតុ គេរង់ចាំទាល់តែឃើញមានគ្រោះធម្មជាតិខ្លាំងៗកំណាចៗច្រើន ទើបពិភពលោកអាចសម្រេចកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុនៅទីក្រុងប៉ារីសបាន។ ឯបញ្ហាធម្មជាតិ វាមិនដូចបញ្ហាអាកាសធាតុឯណា ! ការបាត់បង់ព្រៃ ដំណើររលត់ផុតពូជសត្វ ឥតមានឥទ្ធិពលអ្វីមកប៉ះដល់ស្បែកមនុស្ស ឱ្យភ្ញាក់អារម្មណ៍ទេ។ ដូច្នេះវាពិតជាលំបាកសម្រេចលទ្ធផលបន្តិចហើយ។ ទាល់តែមានបដិវត្តធម្មជាតិទើបបាន ! នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់នាយកមូលនិធិពិភពលោកដើម្បីធម្មជាតិWWF ដែលអះអាងទៀតថាសព្វថ្ងៃនេះ ពលរដ្ឋបានយល់អំពីបរិស្ថាន នាំគ្នាដាំដុះរុក្ខជាតិក្នុងផើង ថែថួនថ្នមសត្វក្នុងផ្ទះ ដើម្បីបំពេញសេចក្តីត្រូវការធម្មជាតិ តែតម្រូវការបែបសិប្បនិម្មត្តទេ មិនបានគិតដល់ធម្មជាតិពិតៗនៅក្រៅផ្ទះទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ