ទូតធំៗនៅកម្ពុជាជួបជុំគ្នាប្រារព្ធរំលឹកខួប១០០ឆ្នាំនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី១
ស្ថានទូតបរទេសធំៗនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យនេះបានជួបជុំគ្នាប្រារព្ធខួប១០០ឆ្នាំនៃទិវារំលឹកសន្តិភាពនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី១ នៅសណ្ឋាគារ ហ៊ីម៉ាវ៉ារី រាជធានីភ្នំពេញ។ តាមស្ថានទូតបារាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា ការប្រារព្ធខួប១០០ឆ្នាំនេះ គឺដើម្បីចងចាំ និងគោរពដល់បណ្តាកងទ័ពទាំងឡាយបានស្លាប់បង់ជីវិតនៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០២:៥៣
ថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩១៨-ថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨នេះ គឺជារយៈពេល១០០ឆ្នាំគត់នៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី។ នៅកម្ពុជា ស្ថានទូតប្រទេសធំៗដូចជា បារាំង អាល្លឺម៉ង់ រុស្ស៊ី អង់គ្លេស អាមេរិក អូស្ត្រាលី និងស្ថានទូតជប៉ុនជាដើម បានរៀបចំប្រារព្ធខួប១០០ឆ្នាំនេះ។ ពិធីប្រារព្ធខួបនេះ ធ្វើឡើងជាការរំលឹកការចងចាំ និងជាការគោរពដល់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលបានពលីជីវិតនៅក្នុងពេលបំពេញកាតព្វកិច្ចក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ និងដើម្បីសម្គាល់នូវសន្តិភាពនៃការបញ្ចប់នូវសង្គ្រាមលោកលើកទី១។
គួររំលឹកឡើងវិញថា សង្គ្រាមលោកលើកទី១ បានចាប់ផ្តើមផ្ទុះឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩១៤។ វាបានផ្ទុះឡើងដោយកើតចេញពីការលបធ្វើឃាតព្រះអង្គម្ចាស់ហ្វ៊ែរឌីណង់ ដែលជាទាយាទរបស់ចក្រភពអូទ្រីសហុងគ្រី នៅទីក្រុងសារ៉ាយេវ៉ូ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩១៤។ អូទ្រីសហុងគ្រី និងប្រទេសជាច្រើនផ្សេងទៀត បាននាំគ្នាទម្លាក់ការទទួលខុសត្រូវទៅលើប្រទេសស៊ែរប៊ី ហើយអូទ្រីសហុងគ្រី ដែលកំពុងតែមានជម្លោះជាមួយស៊ែរប៊ីស្រាប់ ក៏ចង់ឆ្លៀតយកហេតុការណ៍នេះមកធ្វើជាលេស ដើម្បីកម្ចាត់ស៊ែរប៊ី ដែលគូប្រជែង និងឈានទៅលុបបំបាត់ជាស្ថាពរនូវបញ្ហាជាតិនិយមនៅបូស្នី។
នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩១៤ ដោយមានការគាំទ្រពីអាល្លឺម៉ង់ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្ត អូទ្រីសហុងគ្រី ក៏បានប្រកាសសង្គ្រាមលើប្រទេសស៊ែរប៊ី។ ឃើញដូច្នេះ រុស្ស៊ីដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយស៊ែប៊ីក៏ត្រៀមកងទ័ពជួយដល់ស៊ែប៊ី។ អាល្លឺម៉ង់ឃើញដូចនេះ ក៏បានប្រមូលទ័ពនិងបានប្រកាសសង្គ្រាមលើរុស្ស៊ី នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩១៤តែម្តង។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ នៅថ្ងៃទី៣ សីហា អាល្លឺម៉ង់ក៏បានប្រកាសសង្គ្រាមលើបារាំង ដោយសារបារាំងមិនព្រមស្តាប់ខ្លួនដែលប្រាប់ឲ្យប្រកាសជំហរអព្យាក្រឹត្យ។ ប៉ុន្តែមួយថ្ងៃក្រោយមក អង់គ្លេស ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់បារាំង ក៏បានប្រកាសសង្គ្រាមលើអាល្លឺម៉ង់វិញដែរ។ ជប៉ុនវិញ ដែលជាប់ក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយអង់គ្លេស ក៏បានប្រកាសសង្គ្រាមលើអាល្លឺម៉ង់ និងអូទ្រីសហុងគ្រី នៅថ្ងៃទី២៣ និង២៥ ខែសីហា។
សង្គ្រាមលោកលោកទី១នេះបានអូសបន្លាយរយៈពេល៣ឆ្នាំដោយគ្មានអ្នកឈ្នះអ្នកចាញ់។ ប៉ុន្តែស្ថានភាពសង្គ្រាមនេះ បានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩១៧ គឺពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានចូលខ្លួនអន្តរាគមន៍ក្នុងសង្គ្រាមនេះ។ ដោយសារមានកម្លាំងប្រយុទ្ធថ្មី នៅខែសីហា ឆ្នាំ១៩១៨ កងទ័ពបារាំង អង់គ្លេស និង សម្ព័ន្ធមិត្តក៏បានចាប់ផ្តើមបើកយុទ្ធនាការទ្រង់ទ្រាយធំវាយរុញច្រានកងទ័ពអាល្លឺម៉ង់ឲ្យដកថយចេញពីប្រទេសបារាំង។ នៅទីបំផុត អាល្លឺម៉ង់បានសុខចិត្តចរចាសុំចុះចាញ់នៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩១៨ មុននឹងឈានទៅចុះសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពនៅទីក្រុង Versailles (ប្រទេសបារាំង) ដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី១ជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩១៩៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ