ឆាលស៍ ដាវីន៖ ទ្រឹស្តីអំពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិត
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៥៣
នៅក្នុងនាទីប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោករបស់យើង នៅសប្តាហ៍នេះ សេង ឌីណា សូមបន្ត រៀបរាប់អំពីប្រវត្តិរបស លោក ឆាលស៍ ដាវីន (Charles Darwin) ដោយសូមលើកឡើង អំពីទ្រឹស្តីដ៏ល្បីល្បាញរបស់លោក ដែលទាក់ទងនឹងការវិវឌ្ឍនៃជីវិត។
នៅក្នុងរយៈពេលរាប់ពាន់ឆ្នាំ គិតតាំងពីសម័យដើម រហូតមកទល់នឹងសតវត្សរ៍ទី១៩ គឺនៅក្នុងសម័យកាលរបស់ឆាលស៍ ដាវីន បណ្តាជនទូទៅ មិនថានៅក្នុងជំនឿសាសនា ឬក៏ក្នុងចំណោមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត សុទ្ធតែនាំគ្នាជឿថា មនុស្ស ក៏ដូចជាប្រភេទសត្វផ្សេងៗទៀត សុទ្ធតែមានពូជពង្សដាច់ចេញពីគ្នាស្រឡះ ហើយពូជនីមួយៗមានលក្ខណៈស្ថិតស្ថិរតាំងពីដើមរៀងមក ដោយគ្មានការប្រែប្រួល ឬវិវឌ្ឍ ពីពូជមួយ ទៅពូជណាមួយផ្សេងទៀតនោះទេ។
ក៏ប៉ុន្តែ ចំពោះដាវីន អ្វីដែលលោកសង្កេតឃើញ នៅក្នុងអំឡុងដំណើរជុំវិញផែនដីតាមនាវាប៊ីហ្គ័ល គឺចង្អុលបង្ហាញពីលក្ខណៈផ្ទុយគ្នា ពីការយល់ឃើញរបស់មនុស្ស តាំងពីរាប់ពាន់ឆ្នាំកន្លងមក។ ការរកឃើញផូស៊ីលដែលបង្ហាញពីប្រភេទសត្វ ដែលធ្លាប់រស់នៅលើភពផែនដីកាលពីមុន ហើយដែលត្រូវស្លាប់ផុតពូជលែងឃើញមានតទៅទៀត, ការបែងចែកប្រភេទសត្វទៅតាមទីតាំងភូមិសាស្រ្ត និងការសង្កេតឃើញប្រភេទសត្វតែមួយ ប៉ុន្តែមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា ពីកោះមួយទៅកោះមួយ នៅក្នុងប្រជុំកោះកាឡាប៉ាហ្គោស។ ទាំងអស់នេះធ្វើឲ្យដាវីនទាញចេញជាសម្មតិកម្មមួយថា ពូជសត្វនីមួយៗអាចមានការប្រែប្រួលខុសពីលក្ខណៈដើម ហើយការប្រែប្រួលបន្តិចម្តងៗនេះអាចនាំទៅដល់ការបែកខ្នែងចេញជាប្រភេទសត្វថ្មី ដាច់ចេញពីពូជដើមដំបូង។
នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ១៨៣៧ ដាវីនបានយកគំនិតរបស់លោកទៅកត់ត្រា នៅក្នុងកំណត់ត្រាផ្ទាល់ខ្លួន ដោយបានគូសវាសជាមែកធាងនៃជីវិត ដែលភាគច្រើន គេតែងតែហៅថា “ដើមឈើនៃជីវិតរបស់ដាវីន”។ តាមគំនិតរបស់ដាវីន ពូជមនុស្សសត្វ ដែលមានយ៉ាងច្រើន នៅក្នុងសម័យកាលបច្ចុប្បន្ននេះ តាមការពិត មានឫសគល់ចេញពីប្រភពតែមួយ ពោលគឺប្រៀបដូចជាដើមឈើដែលបែកមែកសាខា តែដុះចេញពីគល់តែមួយដូច្នោះដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណា នៅពេលនោះ ដាវីនមិនទាន់បង្កើតចេញជាទ្រឹស្តីវិទ្យាសាស្រ្តណាមួយ ហើយក៏មិនបានធ្វើការចុះផ្សាយនូវការយល់ឃើញរបស់លោកនៅឡើយដែរ។ ដោយសារតែសម្មតិកម្មរបស់លោកមានភាពផ្ទុយគ្នាទាំងស្រុងពីជំនឿសាសនា ក៏ដូចជាចំណេះដឹងវិទ្យាសាស្រ្តក្នុងសម័យកាលនោះ ដាវីនចង់បន្តធ្វើការសង្កេត សិក្សា និងប្រមូលទិន្នន័យឲ្យបានកាន់តែច្រើនបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យមានមូលដ្ឋានខាងវិទ្យាសាស្រ្តកាន់តែរឹងមាំអាចឲ្យគេជឿបាន។
នៅក្នុងការសិក្សាទៅលើការវិវឌ្ឍនៃពូជសត្វនេះ ដាវីនមិនត្រឹមតែធ្វើការសង្កេត និងប្រមូលទិន្នន័យដោយខ្លួនឯងនោះទេ តែក៏បានពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងដែរទៅលើលទ្ធផលនៃការសិក្សារបស់អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តផ្សេងទៀត ដោយនៅក្នុងនោះ មានខ្លះជាសៀវភៅដែលដាវីនបានអាន ខ្លះទាញចេញពីការសរសេរលិខិតឆ្លងឆ្លើយគ្នា ហើយខ្លះទៀតទាញចេញពីការជជែកដេញដោលគ្នា។ នៅក្នុងចំណោមនោះ មានចំណុចសំខាន់ពីរ ដែលមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការសិក្សារបស់ដាវីន។
ដាវីនមានការចាប់អារម្មណ៍ទៅលើការបង្កាត់ពូជសត្វ ដូចជា ការបង្កាត់ពូជឆ្កែ និង ជាពិសេស គឺការបង្កាត់ពូជព្រាប ដែលដាវីនខ្លួនឯងបានធ្វើការពិសោធន៍ដោយផ្ទាល់។ ដាវីនបានសង្កេតឃើញថា នៅក្នុងប្រភេទសត្វព្រាបតែមួយ គេអាចធ្វើការបង្កាត់ពូជឲ្យទៅជាព្រាប ដែលមានទំហំ ទម្រង់ និងពណ៌សម្បុរខុសៗគ្នា។ សម្រាប់ដាវីន ប្រសិនបើមនុស្សអាចធ្វើការបង្កាត់ពូជសត្វឲ្យចេញទៅជាពូជផ្សេងគ្នា មានទំហំ ទម្រង់ និងពណ៌សម្បុរខុសៗគ្នាបាន ដំណើរការនេះក៏គួរតែអាចកើតមានឡើងបានដែរ ទៅតាមលក្ខណៈធម្មជាតិ។
បន្ថែមពីលើនេះទៅទៀត នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៨៣៨ ដាវីនបានអានសៀវភៅមួយ សរសេរដោយសេដ្ឋកិច្ចវិទូ ស្តីអំពីគោលការណ៍នៃការវិវឌ្ឍខាងប្រជាសាស្រ្ត (Essay on the Principal of Population, Thomas Malthus)។ នៅក្នុងសៀវភៅនេះ អ្នកនិពន្ធបានលើកនូវគំនិតថា នៅក្នុងការវិវឌ្ឍជាធម្មតានៃប្រជាសាស្រ្ត ចំនួនប្រជាជនតែងតែមានកំណើនលឿនជាងកំណើននៃស្បៀងអាហារ ដែលចាំបាច់ក្នុងការទ្រទ្រង់ជីវិតរបស់ប្រជាជន ហើយដល់កម្រិតមួយ ប្រសិនបើគ្មានវិធានការ ដើម្បីគ្រប់គ្រងអត្រាកំណើនប្រជាជនឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេនោះ ចំនួនប្រជាជននឹងមានច្រើន ហើយនឹងបង្កើតឲ្យមានវិបត្តិខ្វះស្បៀង។
ដាវីនបានយកទ្រឹស្តីនេះទៅធ្វើការត្រិះរិះពិចារណា ប៉ុន្តែ អនុវត្តចំពោះសត្វនៅក្នុងលក្ខណៈធម្មជាតិ។ ដាវីនគិតថា សត្វក៏ដូចជាមនុស្សដែរ ពោលគឺ ទៅតាមការវិវឌ្ឍជាធម្មតា ចំនួនសត្វមានកំណើនលឿនជាងកំណើនស្បៀងអាហារ ហើយដល់ចំណុចមួយ សត្វមានចំនួនច្រើន ចំណែកស្បៀងអាហារមានមិនគ្រប់មាត់ ដែលបង្កើតឲ្យមានការប្រជែងគ្នា ដើម្បីរស់។ នៅក្នុងការប្រជែងគ្នា ទៅតាមលក្ខណៈធម្មជាតិនេះ ប្រភេទសត្វណា ដែលមានលក្ខណៈអំណោយផល ស្របទៅនឹងធម្មជាតិដែលនៅជុំវិញខ្លួន គឺជាអ្នកដែលមានប្រៀប ហើយមានឱកាសច្រើនក្នុងការរស់ ព្រមទាំងអាចបង្កើតកូនពូនជាចៅ បន្តពូជរបស់ខ្លួនឲ្យកាន់តែរីកចម្រើនតទៅមុខ។ ផ្ទុយពីនេះទៅវិញ សត្វដែលមិនមានលក្ខណៈអំណោយផល មិនអាចប្រជែងឈ្នះគេបាន ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពូជរបស់ខ្លួនចេះតែថមថយទៅៗ ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ រហូតដល់ចំណុចមួយ ត្រូវស្លាប់ផុតពូជទាំងស្រុង ពោលគឺ ដូចជាប្រភេទសត្វ នៅក្នុងផូស៊ីល ដែលដាវីនបានសង្កេតឃើញ នៅក្នុងអំឡុងពេលធ្វើដំណើរតាមនាវាប៊ីហ្គ័លដូច្នោះដែរ។ ដំណើរការនេះហើយ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា “ជម្រើសដោយធម្មជាតិ” ពោលគឺ លក្ខណៈពីធម្មជាតិជាអ្នកកំណត់ពីជោគវាសនាថាពូជសត្វណាមួយអាចស្គាល់ភាពរុងរឿងតទៅមុខ ហើយពូជសត្វណាត្រូវថមថយ រហូតអាចត្រូវស្លាប់ផុតពូជ។
នៅពេលនោះហើយ ដែលដាវីនបានទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋាន ហើយបង្កើតបានជាទ្រឹស្តី អំពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិតតាមរយៈជម្រើសដោយធម្មជាតិ (Evolution of species by means of natural selection)។
នៅក្នុងទ្រឹស្តីនេះ ឆាលស៍ ដាវីន កំណត់ថា ពូជសត្វនីមួយៗមិនមានទម្រង់ ទំហំ ឬលក្ខណៈដូចគ្នាស្ថិតស្ថិរនៅជាដរាបនោះទេ ប៉ុន្តែ អាចមានភាពខុសគ្នាខ្លះៗ ប្រៀបដូចជានៅក្នុងករណីបង្កាត់ពូជដោយដៃមនុស្សដូច្នោះដែរ។ ពីដំបូង ភាពខុសគ្នានេះ គឺមានតិចតួច ក៏ប៉ុន្តែ វាអាចជាកត្តាចម្បង ដែលកំណត់ពីការសម្របខ្លួនទៅនឹងធម្មជាតិដែលនៅជុំវិញខ្លួនរបស់ពូជសត្វនីមួយៗ។ ពូជសត្វដែលមានលក្ខណៈមិនសមស្របទៅនឹងធម្មជាតិចេះតែថមថយទៅពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ រហូតដល់អាចស្លាប់ផុតពូជ។ ចំណែកឯពូជសត្វដែលមានលក្ខណៈសមស្របទៅនឹងធម្មជាតិចេះតែមានភាពរីកចម្រើនឡើង, អាចបង្កើតជាកូនពូនជាចៅយ៉ាងច្រើនតទៅមុខទៀត។ យន្តការបែបនេះចេះតែបន្តកើតមានពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពូជសត្វជំនាន់ក្រោយៗកាន់តែមានភាពខុសគ្នាពីពូជសត្វដើមបន្តិចម្តងៗ ហើយនៅក្នុងរយៈពេលវែង រហូតដល់ទៅរាប់ម៉ឺន ឬរាប់លានឆ្នាំក្រោយមក ពូជសត្វជំនាន់ក្រោយអាចនឹងមានភាពខុសគ្នាស្រឡះពីពូជសត្វដើម។
នៅឆ្នាំ១៨៥៩ ឆាលស៍ ដាវីន បានយកទ្រឹស្តី អំពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិតតាមរយៈជម្រើសដោយធម្មជាតិទៅចុះផ្សាយ តាមរយៈសៀវភៅ ដែលមានចំណងជើងជាភាសាអង់គ្លេសថា The Origin of Species។
ឆាលស៍ ដាវីន បានទទួលមរណភាពដោយជំងឺ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ១៨៨២ បន្សល់ទុក នូវកេរ្តិ៍ឈ្មោះ និងទ្រឹស្តី ដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតមួយ នៅក្នុងការសិក្សាខាងវិទ្យាសាស្រ្ត ហើយដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាបដិវត្តន៍ដ៏សំខាន់មួយ នៅក្នុងការយល់ដឹងរបស់មនុស្សទៅលើធម្មជាតិ និងទៅលើខ្លួនឯង។ រហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ថ្វីដ្បិតតែទ្រឹស្តីរបស់ដាវីន នៅតែមានភាពចម្រូងចម្រាសច្រើន ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តជាទូទៅនាំគ្នាទទួលស្គាល់ទ្រឹស្តីរបស់ឆាលស៍ ដាវីន ស្តីអំពី ការវិវឌ្ឍនៃជីវិតតាមរយៈជម្រើសដោយធម្មជាតិថា ជាទ្រឹស្តីពិតប្រាកដតាមបែបវិទ្យាសាស្រ្ត ហើយដែលគេយកមកធ្វើជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការសិក្សាខាងវិទ្យាសាស្រ្ត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ